23 वर्षांत माता मृत्युदर 78% घसरला, मात्र:माता मृत्युदरात नायजेरियानंतर भारत जगात दुसऱ्या क्रमांकावर : यूएन रिपोर्ट

प्रत्येक महिलेच्या आयुष्यातील मातृत्व सुख हे सर्वात मोठे सुख असते. मात्र, गर्भधारणेपासून ते बाळाच्या जन्मापर्यंत महिलांना अनेक गुंतागुंतीतून जावे लागते. काही प्रकरणांमध्ये या गुंतागुंतीमुळे महिलांचा मृत्यू होतो. भारतात पूर्वी अशा घटनांची संख्या मोठी होती. आता पुन्हा एकदा जगभरात माता मृत्युदर वाढीचा धोका निर्माण झाला आहे. संयुक्त राष्ट्राच्या अहवालानुसार, मागील २५ वर्षांत मातृ मृत्युदरात मोठी घट झाली होती, परंतु आता सुधाराची गती थांबली आहे. भारतात दररोज ५२ मातृ मृत्यू होत आहेत, जे नायजेरियानंतर जगात सर्वाधिक आहे. ‘२०००-२०२३ मध्ये मातृ मृत्युदराचा ट्रेंड’ या शीर्षकाखाली संयुक्त राष्ट्राचा अहवाल नुकताच प्रसिद्ध झाला आहे. या अहवालात प्रसूती किंवा गर्भावस्थेदरम्यान होणाऱ्या गुंतागुंतीमुळे होणाऱ्या मृत्यूंचा समावेश आहे. अहवालानुसार, नायजेरियामध्ये माता मृत्युदर जगात सर्वाधिक आहे. २०२३ मध्ये जगभरातील 28.7% मातृ मृत्यू नायजेरियामध्ये झाले. येथे 75 हजार महिलांचा गर्भावस्था किंवा बाळाच्या जन्मादरम्यान मृत्यू झाला.अहवालानुसार, भारताचा क्रमांक जगात दुसरा आहे. जगातील एकूण मातृ मृत्यूंपैकी 7.2% भारत आणि आफ्रिकेतील काँगोमध्ये होतात. पाकिस्तानमध्ये 4.1% मातृ मृत्यू होतात. या तीन देशांमध्ये मातृ मृत्यूंची संख्या 11 हजारांपेक्षा जास्त आहे. नायजेरियासह 2023 मध्ये जागतिक मातृ मृत्युदरातील निम्म्या म्हणजेच 47% मृत्यू या चार देशांमध्येच होतात.अहवालानुसार, जगातील दुसऱ्या क्रमांकाच्या लोकसंख्येच्या देश चीनमध्ये 2023 मध्ये 1400 मातृ मृत्यू झाले आहेत. भारतात 2000 ते 2023 या कालावधीत मातृ मृत्युदरात 78% घट झाली आहे. चीनमध्ये या कालावधीत 70% घट झाली आहे. २०२३ मध्ये जगात दर दोन मिनिटांत एका महिलेचा मृत्यू डब्ल्यूएचओनुसार, आरोग्य सुविधांमध्ये वाढ झाल्यामुळे 2000-2023 दरम्यान एकूण मातृ मृत्युदरात 40% घट झाली आहे. मात्र, 2016 नंतर मातृ मृत्युदर सुधाराची गती मंदावली आहे. 2023 मध्ये गर्भावस्था किंवा प्रसूतीशी संबंधित गुंतागुंतीमुळे 2.60 लाख महिलांचा मृत्यू झाला. म्हणजेच जवळपास प्रत्येक दोन मिनिटांनी एक माता मृत्यू नोंदवला गेला. डब्ल्यूएचओचे महासंचालक डॉ. टेड्रोस एडनॉम घेब्रेयेसस यांनी सांगितले की, आकडेवारी दर्शवते की गर्भावस्थेत महिलांच्या आरोग्याच्या स्थिती किती धोकादायक आहेत.