दिवाळी 31 ऑक्टोबरला नव्हे तर 1 नोव्हेंबरला साजरी करणे योग्य:इंदूरमध्ये 150 हून अधिक पंचांगकारांचा संमतीने निर्णय, कारणही दिले
यावेळी दिवाळीचा सण 31 ऑक्टोबरला साजरा करायचा की 1 नोव्हेंबरला? याचे उत्तर ज्योतिष आणि ज्ञान परिषदेने दिले आहे. इंदूरमध्ये झालेल्या बैठकीत यंदा दिवाळीचा सण 1 नोव्हेंबर रोजी साजरा करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. 1 नोव्हेंबर रोजी दिवाळी साजरी करण्याला 90% पंचांगकारांनी पाठिंबा दिला आहे आणि त्यावर सहमती झाली आहे. त्यासाठी सोमवारी दुपारी इंदूरच्या संस्कृत महाविद्यालयात विद्वान आणि आचार्यांची बैठक झाली. यामध्ये हा निर्णय घेण्यात आला आहे. विद्वान म्हणाले- 1 नोव्हेंबर रोजी दीपोत्सव साजरा करणे शास्त्रानुसार असेल मध्य प्रदेश वैदिक आणि विद्वत परिषदेचे वैदिक आचार्य पंडित रामचंद्र शर्मा वैदिक यांनी सांगितले की, सोमवारी मध्य प्रदेश ज्योतिष आणि विद्वत परिषदेच्या वतीने विद्वानांची परिषद आयोजित करण्यात आली होती. ज्यामध्ये अभ्यासकांनी आपले विचार मांडले. 90 टक्क्यांहून अधिक विद्वानांचे मत होते की 1 नोव्हेंबर रोजी दीपोत्सव साजरा करणे धर्मग्रंथानुसार असेल. या वर्षी 31 ऑक्टोबर आणि 1 नोव्हेंबर या दोन्ही अमावस्या प्रदोष कालात आहेत. अशा स्थितीत दोन दिवस अमावस्या असेल तर दुसऱ्या दिवशी दिवाळी साजरी करणे शास्त्रानुसार ठरेल, असे धार्मिक ग्रंथ सांगतात. 1 नोव्हेंबर रोजी शुक्रवार आहे. हे स्वाती नक्षत्र आहे. प्रीती आणि आयुष्मान योग आहे. या सर्व वस्तुस्थितीचे निरीक्षण करण्यात आले आहे. देशातील 150 हून अधिक पंचांगांचे म्हणणे आहे की 1 नोव्हेंबर रोजी दीपोत्सव साजरा करणे शास्त्रानुसार असेल. देशातील पंचांगांचे दोन प्रकार: आचार्य शर्मा हा पंचांगांचा लढा असल्याचे आचार्य पं.रामचंद्र शर्मा वैदिक यांनी सांगितले. देशात दोन प्रकारची पंचांगे प्रकाशित होतात. एक पंचांग दृश्य गणितावर आधारित आणि दुसरे लाघव पद्धतीवर आधारित. एक पारंपारिक आणि दुसरा संगणकीकृत. पारंपारिक पंचांगांची संख्या 7 किंवा 8 आहे. संगणकीकृत पंचांगांची संख्या देशभरात 150 पेक्षा जास्त आहे. सर्व संगणकीकृत पंचांगांचे म्हणणे आहे की 1 नोव्हेंबर रोजी दीपोत्सव साजरा करणे धार्मिक शास्त्रानुसार योग्य आहे. त्यामुळे शास्त्रानुसार दिवाळी 1 नोव्हेंबरला साजरी केली जाते संस्कृत कॉलेज विभागाचे प्रमुख आचार्य विनायक पांडे सांगतात की, दोन दिवस अशी परिस्थिती निर्माण झाली की, दुसरा दिवस घेण्याचा निर्णय धार्मिक शास्त्रांनी दिला आहे. लक्ष्मीचा वारही शुक्रवार आहे. असे कॉम्बिनेशन्स सापडत आहेत. अमावस्या ही पितरांची तिथी आहे. पितरांची पूजा करून संध्याकाळी लक्ष्मीपूजन करावे, असे शास्त्रात सांगितले आहे. लक्ष्मीपूजनाच्या दुसऱ्या दिवशी पितरांची पूजा करणेही शास्त्रानुसार नाही. त्यामुळे 1 नोव्हेंबरला दिवाळी साजरी करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. दिवाळी 1 नोव्हेंबरला येते आणि दीपोत्सव 6 दिवस चालतो 1 नोव्हेंबर रोजी दिवाळी साजरी होत असल्याने दिव्यांचा सण सहा दिवस चालणार आहे. 29 ऑक्टोबर रोजी धनत्रयोदशी आहे, ती 30 ऑक्टोबरच्या सकाळपर्यंत राहील. दीपदान 30 ऑक्टोबरला होणार असले तरी रूप चतुर्दशीचे महत्त्व असल्याने 31 ऑक्टोबरला चतुर्दशी साजरी केली जाणार आहे. 1 नोव्हेंबरला लक्ष्मीपूजन, 2 ला गोवर्धन पूजा आणि 3 नोव्हेंबरला भाईदूज होईल. सराफामध्ये अद्याप छापलेला नाही दिवाळीचा पाना दिवाळी कधी साजरी होणार या शंकेमुळे सराफामध्ये अद्यापही दिवाळीचा पाना तयार झालेले नाही. एक व्यापारी म्हणाले- आत्तापर्यंत प्रत्येक वेळी पाना प्रकाशित होतो. यावेळी भिन्न मतांमुळे ते अद्याप प्रकाशित झालेले नाही.