पहिल्यांदाच स्मार्टफोनच्या माध्यमातून अंतराळातून कॉल करता येणार:भारत अमेरिकन कंपनीचा उपग्रह प्रक्षेपित करणार; अर्ध्या फुटबॉल मैदानाएवढा असेल अँटेना

लवकरच अंतराळातून थेट मोबाइल कॉल करता येणार आहेत. भारताची अंतराळ संस्था इस्रो यामध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावणार आहे. इस्रो या वर्षी फेब्रुवारी-मार्चमध्ये अमेरिकन कम्युनिकेशन उपग्रह प्रक्षेपित करणार आहे, ज्याच्या मदतीने कोणत्याही स्मार्टफोनद्वारे थेट अंतराळातून कॉल केले जाऊ शकतात. हे पूर्णपणे व्यावसायिक प्रक्षेपण आहे. ISRO ची व्यावसायिक शाखा न्यू स्पेस इंडिया लिमिटेड (NSIL) द्वारे हे कार्यान्वित केले जाईल. सध्या, अंतराळातून इंटरनेट आणि व्हॉइस कॉलसाठी, एखाद्याकडे विशेष हँडसेट किंवा विशेष टर्मिनल असणे आवश्यक आहे. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, टेक्सासची कंपनी AST स्पेसमोबाइलसाठी एक उपग्रह प्रक्षेपित करणार आहे. अमेरिकन कंपनी भारतातून एवढा मोठा दळणवळण उपग्रह प्रक्षेपित करण्याची ही पहिलीच वेळ आहे. भारताने आतापर्यंत फक्त अमेरिकन कंपन्यांचे छोटे उपग्रह सोडले आहेत. ब्लूबर्डला LVM-3 वरून कमी पृथ्वीच्या कक्षेत ठेवले जाईल
AST Spacemobile चे CEO Abel Avellan यांनी गेल्या वर्षी जिओ-सिंक्रोनस सॅटेलाइट लॉन्च व्हेईकल (GSLV) द्वारे ‘ब्लूबर्ड’चा ‘ब्लॉक 2 उपग्रह’ प्रक्षेपित करण्याची घोषणा केली होती. ब्लूबर्ड उपग्रह हे सेल्युलर ब्रॉडबँड (मोबाइल फोन नेटवर्क) अंतराळापासून स्मार्टफोनपर्यंत कनेक्टिव्हिटी प्रदान करण्यासाठी डिझाइन केलेले उपग्रहांचा ग्रुप आहे. हा कंपनीच्या स्पेसमोबाइल कम्युनिकेशन सिस्टमचा एक भाग आहे. ब्लूबर्ड उपग्रहामध्ये 64 चौरस मीटरचा अँटेना असेल, जो अर्ध्या फुटबॉल मैदानाएवढा असेल. या उपग्रहाचे वजन सुमारे 6 हजार किलोग्रॅम असेल. हे पृथ्वीच्या लोअर ऑर्बिटमध्ये स्थापित केले जाईल. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, लॉन्च व्हेईकल मार्क-3 (LVM-3) हे लॉन्च करण्यासाठी वापरण्यात येणार आहे. दावा- जगातील पहिले स्पेस-बेस्ड सेल्युलर ब्रॉडबँड नेटवर्क
डायरेक्ट टू मोबाइल कनेक्टिव्हिटी तंत्रज्ञानावर आधारित हे उपग्रह स्टारलिंक आणि वनवेबसारख्या विद्यमान सेवा पुरवठादारांशी थेट स्पर्धा करेल. दोन्ही कंपन्या अवकाशात ब्रॉडबँड इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी देण्यासाठी मोठ्या सॅटेलाइट नेटवर्कचा वापर करतात. त्याच वेळी, इस्रोच्या तज्ज्ञांच्या मते, एएसटी स्पेसमोबाइलला मोठे उपग्रह प्रक्षेपित करायचे आहेत, त्यामुळे कंपनी फक्त लहान नेटवर्कसह काम करू शकेल. कंपनीचा दावा आहे की या तंत्रज्ञानामुळे ते जगातील पहिले आणि एकमेव स्पेस-आधारित सेल्युलर ब्रॉडबँड नेटवर्क बनतील. सेल्युलर ब्रॉडबँड नेटवर्क मोबाइल फोन नेटवर्कचा संदर्भ देते. सेवा पुरवठादार बदलण्याची गरज भासणार नाही
कंपनी म्हणते- आमचे लक्ष्य संपूर्ण जगभरात सेल्युलर ब्रॉडबँड प्रदान करणे आहे. पारंपारिक नेटवर्क पोहोचू शकत नाही अशा लोकांनाही आम्ही कनेक्टिव्हिटी देऊ इच्छितो. यामुळे शिक्षण, सोशल नेटवर्किंग, आरोग्यसेवा यासह अनेक क्षेत्रात अनेक संधी खुल्या होतील. ‘आमची सेवा वापरण्यासाठी (स्पेसमधून थेट कॉल), कोणालाही सेवा प्रदाते (एअरटेल, व्होडाफोन सारख्या मोबाइल नेटवर्क पुरवणाऱ्या कंपन्या) बदलण्याची गरज नाही. यासाठी आम्ही जगभरातील मोबाईल नेटवर्क ऑपरेटर्ससोबत काम करत आहोत.