IPL ने परदेशी खेळाडूंचे पंख छाटले:खेळाडूला संघात घेतल्यानंतर खेळले नाहीत तर 2 वर्षांची बंदी, 18 कोटींपेक्षा अधिक कमाईदेखील करू शकणार नाही

बीसीसीआयने शनिवारी आयपीएलची नवीन रिटेनशन पॉलिसी लागू केली. धोरणात्मक नियमांमुळे परदेशी खेळाडूंचे नुकसान होताना दिसत आहे. याअंतर्गत सर्व परदेशी खेळाडूंना मेगा ऑक्शनमध्ये नोंदणी करावी लागणार आहे. त्यांनी नोंदणी न केल्यास त्यांना नंतर होणाऱ्या मिनी लिलावात प्रवेश मिळणार नाही. त्याचवेळी, लिलावात विकल्यानंतर कोणत्याही खेळाडूने स्पर्धेतून आपले नाव मागे घेतले, तर त्याच्यावर पुढील 2 हंगामांसाठी बंदी घालण्यात येईल. तसेच परदेशी खेळाडू यापुढे एका हंगामात 18 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त कमाई करू शकणार नाहीत. गेल्या मिनी लिलावात ऑस्ट्रेलियाचा मिचेल स्टार्क 24.75 कोटी आणि पॅट कमिन्स 20.50 कोटींना विकला गेला. कथेत 6 प्रश्नांची उत्तरे तुम्हाला कळतील 1. IPL चा रिटेन्शन नियम काय आहे?
2. राईट टू मॅच कार्डमध्ये काय बदल झाले?
3. खेळाडूला कायम ठेवण्यासाठी किती खर्च येईल?
4. परदेशी खेळाडूंसाठी नवीन नियम काय आहेत?
5. परदेशी खेळाडूंचे नुकसान कसे झाले?
6. अनकॅप्ड खेळाडूंसाठी काय नियम आहे? 1. IPL चा नवीन रिटेन्शन नियम
आता फ्रँचायझी संघ आयपीएल मेगा लिलावापूर्वी 6 खेळाडूंना कायम ठेवू शकतात. ज्यामध्ये जास्तीत जास्त 5 आंतरराष्ट्रीय आणि 2 अनकॅप्ड खेळाडूंचा समावेश केला जाऊ शकतो. आंतरराष्ट्रीय खेळाडू कोणत्याही देशाचा असू शकतो, परंतु अनकॅप्ड खेळाडू फक्त भारताचाच असावा. समजा, मुंबई इंडियन्सने 5 आंतरराष्ट्रीय खेळाडूंना कायम ठेवले, तर संघ आता सहावा खेळाडू म्हणून केवळ अनकॅप्ड खेळाडूला कायम ठेवू शकेल. जर संघाने 4 आंतरराष्ट्रीय खेळाडूंना कायम ठेवले तर त्यांच्याकडे 2 अनकॅप्ड खेळाडूंना कायम ठेवण्याचा पर्याय असेल. 2. राईट टू मॅच कार्डमध्ये काय बदल झाले?
राईट टू मॅच म्हणजेच आरटीएम कार्डही लिलावात परत आले आहे. संघांना हवे असल्यास, ते लिलावापूर्वी 6 खेळाडूंना कायम ठेवू शकतात किंवा संघ लिलावात 6 RTM कार्ड वापरू शकतात. संघांनी 3 खेळाडूंना कायम ठेवल्यास, त्यांच्याकडे लिलावात फक्त 3 RTM कार्ड राहतील. तसेच, 4 खेळाडू कायम ठेवल्यास 2 आरटीएम कार्ड लिलावात शिल्लक राहतील. लिलावात संघांना राईट टू मॅच कार्ड मिळते. समजा, चेन्नई सुपर किंग्सने 5 खेळाडूंना कायम ठेवले आणि त्यांच्याकडे एक RTM कार्ड शिल्लक आहे. मोईन अलीला संघ कायम ठेवू शकला नाही. आता जर हैदराबादने लिलावात मोईनला 6 कोटी रुपये देऊन विकत घेतले तर चेन्नई आपले RTM कार्ड वापरून मोईनला आपल्या संघात ठेवू शकते. यावेळी RTM मध्ये नवीन नियम जोडण्यात आला असून, बोली लावणाऱ्या संघांना खेळाडूची किंमत वाढवण्याची संधी असेल. मोईन आणि CSK वापरलेल्या RTM कार्डवर हैदराबादने 6 कोटी रुपयांची बोली लावली, तर हैदराबाद ती किंमत 9 रुपये किंवा 10 कोटी रुपयांपर्यंत वाढवू शकते. आता जर CSK RTM कार्ड वापरत असेल तर त्यांना मोईन यांना वाढीव किमतीत खरेदी करावे लागेल. CSK ने RTM कार्ड न वापरल्यास मोईन वाढीव किमतीत हैदराबादमध्ये असेल. 3.79 कोटी रुपयांमध्ये 6 खेळाडूंना कायम ठेवण्यात येणार आहे
आयपीएल संघांची पर्स मर्यादा देखील 120 कोटी रुपये करण्यात आली आहे, पूर्वी ती 100 कोटी रुपये होती. पहिल्या खेळाडूला कायम ठेवण्यासाठी 18 कोटी रुपये, दुसऱ्या खेळाडूला 14 कोटी रुपये आणि तिसऱ्या खेळाडूला 11 कोटी रुपये खर्च केले जातील. केवळ 3 खेळाडूंना कायम ठेवल्यास पर्समधून 43 कोटी रुपये खर्च होतील. संघांनी चौथ्या खेळाडूला कायम ठेवल्यास त्यांना केवळ 18 कोटी रुपये द्यावे लागतील. आणि पाचव्या खेळाडूसाठी 14 कोटी रुपये खर्च करावे लागतील. अनकॅप्ड खेळाडूला कायम ठेवण्यासाठी फक्त 4-4 कोटी रुपये लागतील. खेळाडू कायम ठेवण्याची अंतिम तारीख 31 ऑक्टोबर 2024 सायंकाळी 5 वाजेपर्यंत आहे. जर संघांनी 5 आंतरराष्ट्रीय आणि एक अनकॅप्ड खेळाडू कायम ठेवला तर त्यांच्या खिशातून 79 कोटी रुपये खर्च होतील. जर संघांनी 4 आंतरराष्ट्रीय आणि 2 अनकॅप्ड खेळाडूंना कायम ठेवले तर पर्समधून 69 कोटी रुपये खर्च होतील. केवळ 5 आंतरराष्ट्रीय खेळाडूंना कायम ठेवल्यास पर्समधून 75 कोटी रुपये खर्च होतील. 4. परदेशी खेळाडूंसाठी नियम अधिक कठोर झाले आहेत
आता विदेशी खेळाडूंना आयपीएलमध्ये सहभागी होण्यासाठी मेगा लिलावात नोंदणी करावी लागणार आहे. जर त्यांनी नोंदणी केली नाही तर त्यांना पुढील मिनी लिलावात सहभागी होता येणार नाही. लिलावात विकल्यानंतर कोणत्याही परदेशी खेळाडूने स्पर्धेतून माघार घेतल्यास त्याच्यावर पुढील 2 हंगामांसाठी बंदी घालण्यात येईल. याचा अर्थ तो पुढील दोन लिलावांमध्ये सहभागी होऊ शकणार नाही. मात्र, खेळाडूला दुखापत झाल्यास त्याच्यावर बंदी घातली जाणार नसून, त्यासाठी त्याला त्याच्या राष्ट्रीय मंडळाची परवानगी घ्यावी लागेल. 5. परदेशी लोकांना ₹18 कोटींपेक्षा जास्त मिळणार नाही
प्रथमच आयपीएलमध्ये परदेशी खेळाडूंना देण्यात येणाऱ्या रकमेबाबत नियमावली आली आहे. मिनी लिलावात परदेशी खेळाडूंना 18 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त राखीव मूल्य मिळणार नाही. किंवा मेगा लिलावात सर्वात महागडा भारतीय खेळाडू 16 कोटी रुपयांना विकला गेला, तर मिनी लिलावात विदेशी खेळाडूंना 16 कोटींपेक्षा जास्त रक्कम मिळणार नाही. समजा, मुंबई इंडियन्सने सूर्यकुमार यादवला सर्वात जास्त 18 कोटी रुपयांना कायम ठेवले आहे. आता मेगा लिलावात रिंकू सिंग सर्वात महागडा ठरला असला तरी त्याची किंमत फक्त 15 कोटी रुपये राहिली आहे. त्यामुळे पुढील मिनी लिलावात विदेशी खेळाडूला 15 कोटींपेक्षा जास्त रक्कम मिळणार नाही. त्याचवेळी, मेगा लिलावात रिंकू सिंगला 20 कोटी रुपयांना विकत घेतले गेले, तर पुढील मिनी लिलावात विदेशी खेळाडू सूर्याला 18 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त किंमतीत मिळणार नाही. येथे, विदेशी खेळाडूंना रिटेन्शनची सर्वोच्च किंमत आणि मेगा लिलावामधील सर्वात कमी रक्कम मिळेल. मात्र, संघ 20, 25 किंवा 30 कोटी रुपयांची बोली लावून परदेशी खेळाडूही खरेदी करू शकतात. तो बोली लावेल तेवढीच रक्कम त्याच्या पर्समधून कापली जाईल, पण खेळाडूला फक्त 15 किंवा 18 कोटी रुपये मिळतील. उर्वरित रक्कम बीसीसीआयकडे जाईल, जी बोर्ड आपल्या खेळाडूंवर खर्च करेल. 6. अनकॅप्ड खेळाडूंच्या नियमामुळे धोनी 4 कोटी रुपयांमध्ये खेळू शकेल
आयपीएलमध्ये अनकॅप्ड खेळाडूंचा नियमही परत आला. हा नियम 2008 ते 2021 पर्यंत कायम होता, परंतु कोणीही त्याचा वापर केला नाही. आता ते पुनरागमन करत आहे. या अंतर्गत संघ 5 वर्षांपूर्वी शेवटचा आंतरराष्ट्रीय सामना खेळलेल्या कोणत्याही भारतीय खेळाडूला अनकॅप्ड खेळाडू म्हणून कायम ठेवू शकतील. जसे की, माजी कर्णधार एमएस धोनी ज्याने चेन्नई सुपर किंग्जला 5 आयपीएल विजेतेपद मिळवून दिले. त्याने 2019 मध्ये भारतासाठी शेवटचा सामना खेळला, तेव्हापासून 5 वर्षे उलटून गेली आहेत. त्यामुळे CSK त्याला केवळ 4 कोटी रुपयांमध्ये अनकॅप्ड खेळाडू म्हणून कायम ठेवू शकते.