महाकुंभात पोलिसांनी सायबर पेट्रोलिंग सुरू केले:150 सायबर पोलिस सज्ज; आतापर्यंत 78 संशयास्पद वेबसाइटची माहिती मिळाली, 4 जणांना अटक

महाकुंभ दरम्यान यूपी पोलिसांनी सायबर पेट्रोलिंग सुरू केले आहे. यामध्ये बनावट वेबसाईट, सोशल मीडिया आणि इतर सायबर फसवणुकीवर नजर ठेवण्यासाठी 150 सायबर पोलिसांची मदत घेतली जात आहे. आतापर्यंत 78 संशयास्पद वेबसाइटची माहिती मिळाली आहे. 7 साइट बंद करण्यात आल्या आहेत. 4 जणांना अटक करण्यात आली आहे. तांत्रिक तज्ज्ञांकडून प्रशिक्षण घेऊन सायबर पोलिस पाठवण्यात आले आहेत. मेळा हेल्पलाईन क्रमांक 1920 महाकुंभात कार्यान्वित करण्यात येत असून, यामध्ये प्रशिक्षित पोलिस कर्मचाऱ्यांची 24X7 टेलिफोन ड्युटी तैनात करण्यात आली आहे. सायबर सेल प्रयागराज निष्पक्ष हेल्पलाइन क्रमांक 1920 वर सायबर फसवणुकीशी संबंधित तक्रारींवर कारवाई करत आहे. पीडितांना मदतीचा हात दिला जात आहे. त्याचप्रमाणे राष्ट्रीय सायबर हेल्पलाइन क्रमांक 1930 आणि NCRP पोर्टलवर (www.cybercrime.gov.in) महाकुंभशी संबंधित सायबर फसवणुकीच्या तक्रारींवर तत्काळ कारवाई करण्यात येत आहे. आतापर्यंत पाच बनावट वेबसाइट बंद, चारजणांना अटक डीजीपी प्रशांत कुमार म्हणाले की, महाकुंभाशी संबंधित सायबर सुरक्षेसाठी नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर केला जात आहे. आतापर्यंत एकूण 78 संशयास्पद वेबसाईट सायबर सेलच्या निदर्शनास आल्या आहेत. त्यांची तांत्रिक आणि प्रत्यक्ष पडताळणी करून 7 बनावट वेबसाइट्स काढून टाकण्यात आल्या आणि 5 बनावट वेबसाइट्सविरुद्ध सायबर क्राइम पोलिस ठाण्यात प्रयागराजमध्ये गुन्हा दाखल करण्यात आला आहे. या प्रकरणांमध्ये कारवाई करताना सायबर क्राईम टीमने आतापर्यंत वाराणसी, आझमगड आणि नालंदा बिहारमधील रहिवासी असलेल्या 4 लोकांना अटक केली आहे, त्यांच्याकडून 3 लॅपटॉप, 6 अँड्रॉइड/ॲपल मोबाईल फोन आणि 6 एटीएम कार्ड जप्त करण्यात आले आहेत. प्रत्येक स्तरावर सुरक्षा मानके सेट केली आहेत डीजीपी म्हणाले की, महाकुंभात प्रसारमाध्यमांद्वारे सायबर जनजागृती मोहीम राबविण्यात येत असून त्यात डिजिटल अटक, गुंतवणूक फसवणूक, ओटीपी फसवणूक, एपीके फाइल फसवणूक, खऱ्या आणि बनावट वेबसाइट्सची ओळख आदी सायबर गुन्ह्यांपासून बचावाची संपूर्ण माहिती दिली जात आहे. फसवणूक कशी टाळता येईल याबद्दल माहिती दिली आहे. सायबर सुरक्षेसाठी, महाकुंभ वेबसाइट, होस्टिंग सर्व्हर आणि मोबाइल ॲप्लिकेशन्सचे विविध तज्ञ एजन्सीद्वारे ऑडिट केले गेले आहे ज्यात (स्टँडर्डायझेशन टेस्टिंग अँड क्वालिटी सर्टिफिकेशन (STQC) MEITY, NIIPC(NTRO), CERTIN(MEITY), IIITA, IITK. कम्युनिकेशन नेटवर्क आणि कुंभच्या इलेक्ट्रॉनिक सायबर इन्फ्रास्ट्रक्चरला सायबर हल्ले, डीडीओएस हल्ले, रॅन्समवेअर हल्ला, पोर्ट स्कॅनिंग, आयपी मॉनिटरिंग, नेटवर्क फायरवॉल इत्यादीपासून संरक्षित केले जात आहे. TSOC (टेलिकॉम सिक्युरिटी ऑपरेशन सेंटर) DOT द्वारे मॉनिटरिंग केले जात आहे. IIT कानपूर, IIT अलाहाबाद देखील कुंभ 2025 मध्ये खाजगी कंपन्यांद्वारे प्रदान केलेल्या सॉफ्टवेअर, वेब ऍप्लिकेशन्स आणि इतर वेब आणि डिजिटल सेवांच्या सायबर हल्ल्यांबाबत असुरक्षितता ऑडिट करत आहेत आणि यातून मिळालेल्या सुधारणा पूर्ण केल्या जात आहेत आणि सायबर सुरक्षेसाठी अंमलात आणल्या जात आहेत . यूपी पोलिसही लोकांना जागरूक करण्याचे काम करत आहेत प्रशांत कुमार म्हणाले की, महाकुंभला सायबर गुन्ह्यांपासून सुरक्षित ठेवण्यासाठी हार्डवेअर आणि सॉफ्टवेअरची सुरक्षा, सायबर पेट्रोलिंग, जनजागृती यासारख्या उपाययोजनांचा समावेश सामान्य जनतेच्या सहकार्यासाठी आणि सुरक्षिततेसाठी करण्यात येणाऱ्या विविध उपकरणांमध्ये करण्यात आला आहे. सायबर तज्ज्ञांची टीम 24 तास कार्यरत असून सायबर सुरक्षेचा भंग करणाऱ्यांवर कायदेशीर कारवाई केली जात आहे. याशिवाय, सर्वसामान्य जनतेला अधिक जागरूक करून सायबर गुन्ह्यांपासून त्यांचे संरक्षण करण्याचा आमचा प्रयत्न आहे, त्यासाठी आम्ही लघुपट, जिंगल्स आणि सोशल मीडिया क्रिएटिव्ह पोस्टच्या माध्यमातून काम करत आहोत. सायबर क्राइम मुख्यालयाचे पथकही महाकुंभाच्या सुरक्षेसाठी 24 तास कार्यरत असते. तुम्ही सायबर फसवणुकीचे बळी असाल तर येथे कॉल करा डीजीपी म्हणाले की, जर तुम्ही सायबर फसवणुकीचे बळी असाल तर तुम्ही 1920 आणि 1930 या दोन्ही क्रमांकांवर कॉल करू शकता. 1920 विशेषत: महाकुंभशी संबंधित गुन्ह्यांबाबत किंवा येथे भेट देणाऱ्या लोकांवर होत असलेल्या गुन्ह्यांवर कारवाई करते. तर 1930 हे राष्ट्रीय सायबर पोर्टल आहे. सायबर गुन्ह्याशी संबंधित प्रत्येक समस्या येथे नोंदवता येईल.