नाशिक-डहाणू रेल्वे मार्गाच्या सर्वेक्षणास केंद्राची मंजुरी:धार्मिक स्थळांना सहज पोहोचता येणार
नाशिक डहाणू रेल्वे मार्गाच्या सर्वेक्षणास केंद्राने मंजुरी दिली आहे. या प्रकल्पामुळे नाशिक जिल्ह्याला अधिक फायदा होणार आहे. जिल्ह्याला धार्मिक, ऐतिहासिक व कृषी क्षेत्राच्या दृष्टीने विशेष असे महत्त्व आहे. त्यादृष्टीने भारत-मिडल ईस्ट-युरोप इकॉनॉमिक कॉरिडॉर अंतर्गत नाशिक – त्र्यंबकेश्वर – वाणगाव वाढवण पोर्ट बीजी रेल्वेला मंजुरी देण्याची मागणी होत होती. राज्याचे अन्न, नागरी पुरवठा व ग्राहक संरक्षण मंत्री छगन भुजबळ यांनी केंद्रीय रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांना १८ जून २०२४ रोजी पत्रव्यवहार करून ही मागणी केली होती. तसेच याबाबत भुजबळ यांचा सातत्याने पाठपुरावा देखील सुरू होता. त्याला अखेर यश आले आहे. गेल्या काही दिवसांपूर्वी वाढवण बंदराला राज्य आणि केंद्र शासनाच्या वतीने मंजुरी देण्यात आली होती. या बंदराचे नुकतेच पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते भूमिपूजन व कोनशिला अनावरण करण्यात आले. या बंदराला जोडण्यासाठी केंद्र सरकारच्या वतीने नाशिक-डहाणू रेल्वे मार्गाच्या सर्वेक्षणासाठी मंजुरी देण्यात आली आहे. नाशिक ते डहाणू रेल्वेमार्गाच्या १०० किलोमीटरच्या या लाईनमुळे दोन महत्त्वाच्या ठिकाणांची कनेक्टिव्हिटीत मोठी वाढ होणार आहे. तसेच आर्थिकदृष्ट्या देखील हा प्रकल्प अतिशय फायदेशीर ठरणार आहे. विशेष म्हणजे १२ ज्योतिर्लिंगांपैकी एक असलेल्या त्र्यंबकेश्वर आणि पंचवटीसारख्या धार्मिक महत्त्व असलेल्या ठिकाणांना या रेल्वे मार्गामुळे सहज पोहचता येणे शक्य होणार असून प्रवासाचा वेळ देखील वाचणार आहे. विशेषतः नाशिक जिल्हा हा कृषी क्षेत्रात अग्रेसर असल्याने नाशिक जिल्ह्यातील शेतमाल वाढवण बंदरापर्यंत पोहचणे अधिक सुलभ होऊन शेतकऱ्यांना मोठा फायदा होणार आहे. तसेच शेतमालासह सर्व प्रकारच्या औद्योगिक उत्पादनांच्या आयात निर्यातीस चालना मिळून राज्याच्या आर्थिक विकासात मोठी भर पडणार आहे. त्याचबरोबर नाशिक वाढवण पोर्ट बीजी रेल्वे सिंहस्थ कुंभमेळ्यासाठी त्र्यंबकेश्वर ज्योतिर्लिंग आणि जव्हार, मोखाडा या महत्त्वाकांक्षी पालघर जिल्ह्यातील आदिवासी पट्ट्याला सामाजिक आर्थिक लाभ वाढविण्याकरिता जोडले जाऊन या भागाचा अधिक विकास यामुळे होणार आहे. नाशिक-वाढवण पोर्ट रेल्वे मार्गास मंजुरी मिळाल्यानंतर कृषी क्षेत्रात अग्रेसर असलेल्या नाशिक जिल्ह्यातील निफाड ड्राय पोर्ट देखील मुंबई जेएनपीटीसोबतच वाढवण पोर्टशी जोडला जाणे आवश्यक आहे. त्यामुळे निफाड ड्रायपोर्टचा वाढवण पोर्ट नियोजनात समावेश करून घेण्यासाठी मागणी केली जात आहे.
नाशिक डहाणू रेल्वे मार्गाच्या सर्वेक्षणास केंद्राने मंजुरी दिली आहे. या प्रकल्पामुळे नाशिक जिल्ह्याला अधिक फायदा होणार आहे. जिल्ह्याला धार्मिक, ऐतिहासिक व कृषी क्षेत्राच्या दृष्टीने विशेष असे महत्त्व आहे. त्यादृष्टीने भारत-मिडल ईस्ट-युरोप इकॉनॉमिक कॉरिडॉर अंतर्गत नाशिक – त्र्यंबकेश्वर – वाणगाव वाढवण पोर्ट बीजी रेल्वेला मंजुरी देण्याची मागणी होत होती. राज्याचे अन्न, नागरी पुरवठा व ग्राहक संरक्षण मंत्री छगन भुजबळ यांनी केंद्रीय रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांना १८ जून २०२४ रोजी पत्रव्यवहार करून ही मागणी केली होती. तसेच याबाबत भुजबळ यांचा सातत्याने पाठपुरावा देखील सुरू होता. त्याला अखेर यश आले आहे. गेल्या काही दिवसांपूर्वी वाढवण बंदराला राज्य आणि केंद्र शासनाच्या वतीने मंजुरी देण्यात आली होती. या बंदराचे नुकतेच पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते भूमिपूजन व कोनशिला अनावरण करण्यात आले. या बंदराला जोडण्यासाठी केंद्र सरकारच्या वतीने नाशिक-डहाणू रेल्वे मार्गाच्या सर्वेक्षणासाठी मंजुरी देण्यात आली आहे. नाशिक ते डहाणू रेल्वेमार्गाच्या १०० किलोमीटरच्या या लाईनमुळे दोन महत्त्वाच्या ठिकाणांची कनेक्टिव्हिटीत मोठी वाढ होणार आहे. तसेच आर्थिकदृष्ट्या देखील हा प्रकल्प अतिशय फायदेशीर ठरणार आहे. विशेष म्हणजे १२ ज्योतिर्लिंगांपैकी एक असलेल्या त्र्यंबकेश्वर आणि पंचवटीसारख्या धार्मिक महत्त्व असलेल्या ठिकाणांना या रेल्वे मार्गामुळे सहज पोहचता येणे शक्य होणार असून प्रवासाचा वेळ देखील वाचणार आहे. विशेषतः नाशिक जिल्हा हा कृषी क्षेत्रात अग्रेसर असल्याने नाशिक जिल्ह्यातील शेतमाल वाढवण बंदरापर्यंत पोहचणे अधिक सुलभ होऊन शेतकऱ्यांना मोठा फायदा होणार आहे. तसेच शेतमालासह सर्व प्रकारच्या औद्योगिक उत्पादनांच्या आयात निर्यातीस चालना मिळून राज्याच्या आर्थिक विकासात मोठी भर पडणार आहे. त्याचबरोबर नाशिक वाढवण पोर्ट बीजी रेल्वे सिंहस्थ कुंभमेळ्यासाठी त्र्यंबकेश्वर ज्योतिर्लिंग आणि जव्हार, मोखाडा या महत्त्वाकांक्षी पालघर जिल्ह्यातील आदिवासी पट्ट्याला सामाजिक आर्थिक लाभ वाढविण्याकरिता जोडले जाऊन या भागाचा अधिक विकास यामुळे होणार आहे. नाशिक-वाढवण पोर्ट रेल्वे मार्गास मंजुरी मिळाल्यानंतर कृषी क्षेत्रात अग्रेसर असलेल्या नाशिक जिल्ह्यातील निफाड ड्राय पोर्ट देखील मुंबई जेएनपीटीसोबतच वाढवण पोर्टशी जोडला जाणे आवश्यक आहे. त्यामुळे निफाड ड्रायपोर्टचा वाढवण पोर्ट नियोजनात समावेश करून घेण्यासाठी मागणी केली जात आहे.