प्रज्ञानंदाने गुकेशचा पराभव करून टाटा स्टील मास्टर्स स्पर्धा जिंकली:विजेतेपद पटकावणारा दुसरा भारतीय; वर्ल्ड चेस चॅम्पियन बनल्यानंतर गुकेशने पहिलीच स्पर्धा गमावली

भारताचा ग्रँडमास्टर आर प्रज्ञानंदाने रविवारी टाटा स्टील मास्टर्स 2025 स्पर्धा जिंकली आणि विश्व बुद्धिबळ चॅम्पियन डी गुकेशचा टायब्रेकमध्ये पराभव केला. विश्वनाथन आनंद यांच्यानंतर हे विजेतेपद पटकावणारा प्रज्ञानंद हा दुसरा भारतीय ठरला आहे. विश्वनाथन आनंदने पाच वेळा (1989, 1998, 2003, 2004, 2006) हे विजेतेपद पटकावले आहे. यामध्ये तो 3 वेळा संयुक्त विजेता ठरला आहे. रविवारी नेदरलँड्सच्या विज्क आन झी येथे खेळल्या गेलेल्या टायब्रेक सामन्यात विजेते निश्चित झाले. गुकेश आणि प्रज्ञानंद यांना शेवटच्या फेरीच्या सामन्यात पराभवाला सामोरे जावे लागले. गुकेशला त्याच्या शेवटच्या फेरीत अर्जुन एरिगेसीकडून पराभव पत्करावा लागला. त्याचवेळी प्रज्ञानंदचा जर्मन ग्रँडमास्टर व्हिन्सेंट केइमरकडून पराभव झाला. 14 खेळाडूंच्या राऊंड-रॉबिन स्पर्धेच्या शेवटच्या 13व्या फेरीनंतर, प्रज्ञानंद आणि गुकेश यांचे प्रत्येकी 8.5 गुण होते. यानंतर टायब्रेक सामन्यात विजेत्याचा निर्णय घ्यावा लागला. यामध्ये प्रगनानंदने पिछाडीवर पडून पुनरागमन करत गुकेशचा पराभव करून विजेतेपद पटकावले. ही स्पर्धा 1938 पासून खेळवली जात आहे
टाटा स्टील बुद्धिबळ स्पर्धा 1938 पासून खेळवली जात आहे. हे दरवर्षी जानेवारीत आयोजित केले जाते. सुरुवातीला हूगोव्हन्स टूर्नामेंट म्हणून ओळखले जात असे. त्याचे नाव तीन वेळा बदलले आणि 2011 पासून ते टाटा स्टील बुद्धिबळ स्पर्धा म्हणून ओळखले जाऊ लागले. ही राऊंड रॉबिन स्पर्धा आहे. यामध्ये जगातील टॉप-14 खेळाडू एकमेकांविरुद्ध खेळतात. 13 फेऱ्या संपल्यानंतर, शीर्षस्थानी असलेल्याला विजेता घोषित केले जाते. त्याच वेळी, 13 फेऱ्यांच्या शेवटी कोणताही खेळाडू बरोबरीत असल्यास, टायब्रेक सामन्याद्वारे विजेता निश्चित केला जातो. वयाच्या 10व्या वर्षी आंतरराष्ट्रीय मास्टर
प्रज्ञानानंद तामिळनाडूचा रहिवासी आहे. त्याचा जन्म 10 ऑगस्ट 2005 रोजी चेन्नई येथे झाला. त्यांचे वडील रमेशबाबू तामिळनाडू स्टेट कॉर्पोरेशन बँकेत शाखा व्यवस्थापक म्हणून काम करतात, तर आई नागलक्ष्मी गृहिणी आहेत. प्रज्ञानंद 2016 मध्ये वयाच्या 10व्या वर्षी बुद्धिबळातील सर्वात तरुण आंतरराष्ट्रीय मास्टर बनला. 18 वर्षीय गुकेश हा बुद्धिबळाचा नवा विश्वविजेता आहे, त्याने सर्वात कमी वयात विजेतेपद पटकावले आहे
18 वर्षीय भारतीय ग्रँडमास्टर डी गुकेशने 11 डिसेंबर 2024 रोजी सिंगापूर येथे जागतिक बुद्धिबळ स्पर्धेचे विजेतेपद पटकावले. त्याने अंतिम फेरीत गतविजेत्या चीनच्या डिंग लिरेनचा ७.५-६.५ असा पराभव केला. एवढ्या कमी वयात जेतेपद पटकावणारा गुकेश जगातील पहिला खेळाडू ठरला आहे. यापूर्वी 1985 मध्ये रशियाच्या गॅरी कास्पारोव्हने वयाच्या 22व्या वर्षी हे विजेतेपद पटकावले होते. त्याला या वर्षी जानेवारीमध्ये मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले त्याच वेळी, गेल्या वर्षी सप्टेंबरमध्ये खेळल्या गेलेल्या बुद्धिबळ ऑलिम्पियाडमध्ये, गुकेशने खुल्या गटात अंतिम सामना जिंकून भारताचे नेतृत्व केले. कोण आहे डी गुकेश?
गुकेश डी याचे पूर्ण नाव डोम्माराजू गुकेश आहे. तो चेन्नईचा रहिवासी आहे. गुकेशचा जन्म 7 मे 2006 रोजी चेन्नई येथे झाला. त्याने वयाच्या ७ व्या वर्षी बुद्धिबळ खेळायला सुरुवात केली. त्यांना सुरुवातीला भास्कर नागय्या यांनी प्रशिक्षण दिले. नागय्या हे आंतरराष्ट्रीय बुद्धिबळपटू आहेत आणि ते चेन्नईमध्ये होम चेस ट्यूटर आहेत. यानंतर विश्वनाथन आनंद यांनी गुकेशला खेळाची माहिती देण्याबरोबरच त्याला प्रशिक्षणही दिले. गुकेशचे वडील डॉक्टर असून आई व्यवसायाने मायक्रोबायोलॉजिस्ट आहे.