राजस्थान आणि मध्य प्रदेशात बनणार श्रीकृष्ण गमनपथ:मुख्यमंत्री भजनलाल शर्मा यांची घोषणा- भरतपूर, कोटा, झालावाडमार्गे धार्मिक सर्किट

श्रीकृष्ण जन्माष्टमीच्या दिवशी राजस्थानचे मुख्यमंत्री भजनलाल शर्मा यांनी श्रीकृष्ण गमनपथ बनवण्याची घोषणा केली आहे. भगवान श्रीकृष्णाचे जन्मस्थान आणि त्यांच्या शिक्षणाचे ठिकाण धार्मिक मंडलाच्या माध्यमातून जोडले जाणार आहे. हे काम राजस्थान आणि मध्य प्रदेश सरकार संयुक्तपणे करणार आहे. भगवान श्रीकृष्णाच्या यात्रेचा मार्ग लवकरच तीर्थक्षेत्र म्हणून विकसित करण्यात येणार असल्याचे भजनलाल शर्मा यांनी सांगितले. भगवान श्रीकृष्णांचे शिक्षण मध्य प्रदेशातील उज्जैन येथील सांदिपनी येथे झाले. भगवान परशुरामाने त्यांना जनपाव (मप्र) मध्ये सुदर्शन चक्र दिले. भगवान रुक्मिणीच्या अपहरणाच्या संदर्भात धारजवळील अमढेरा येथे युद्ध झाले. सरकार अशा ठिकाणांना पर्यटनस्थळे बनवणार आहे. राजस्थानच्या भरतपूर जिल्ह्याचा काही भागही श्रीकृष्ण गमनपथमध्ये सामील होईल असे मानले जाते. मुख्यमंत्री भजनलाल शर्मा आणि त्यांच्या पत्नी गीता शर्मा सोमवारी डीग जिल्ह्यातील पुंचारीच्या लोथा येथे पोहोचले होते. येथे त्यांनी श्रीनाथजींचे मंदिर आणि मुकुट मुखारबिंदची पूजा केली. मुख्यमंत्रीही आज उज्जैन दौऱ्यावर जाणार आहेत. मुख्यमंत्री म्हणाले- जागा चिन्हांकित केली आहे
सीएम म्हणाले की, भगवान श्रीकृष्ण मथुरेहून भरतपूर, कोटा, झालावाडमार्गे उज्जैनला पोहोचले होते आणि छोट्या गावातून गेले होते. त्यांच्या मार्गात येणारी ठिकाणे आम्ही चिन्हांकित केली आहेत. एमपी आणि राजस्थान सरकार त्या सर्व धार्मिक स्थळांना जोडणार आहे. मुख्यमंत्री म्हणाले की, आज संध्याकाळी मी उज्जैन येथील सांदिपनींच्या आश्रमात जाऊन दर्शन घेईन. राजस्थानातील श्रीकृष्णाशी संबंधित मोठी तीर्थक्षेत्रे 1. उत्खननात सापडले गाव: श्रीकृष्ण येथे गायी चरायला येत असत
काही महिन्यांपूर्वी उत्तर प्रदेशला लागून असलेल्या राजस्थान (डीग) येथील एका गावात (वाहज) संपूर्ण गाव जमिनीखाली सापडले होते. उत्खननादरम्यान हजारो वर्षे जुनी हाडे, भांडी, शिल्पे यांचे अवशेष सापडले. हे गाव जिथे सापडले तो भाग ब्रज म्हणजेच भगवान श्रीकृष्णाच्या जन्मस्थानाशी जोडलेला आहे. गोवर्धनपासून तो फक्त 11 किलोमीटर अंतरावर आहे. उत्खननात सापडलेल्या वस्तू भगवान श्रीकृष्णाच्या कालखंडाशी संबंधित असल्याचे मानले जाते. गाई चरताना भगवान श्रीकृष्ण स्वतः वहाज भागात येत असत. वहाज गावात असलेला हे अवशेष 5500 वर्षांहून अधिक जुने आहेत. वहाज गावही 84 कोस परिक्रमेत येते. गावात अशी श्रद्धा आहे की, जेव्हा भगवान श्रीकृष्णाने गोवर्धन पर्वत उचलला तेव्हा गोपाळांसह वहाज गावातील लोकही होते. जे पावसापासून वाचण्यासाठी गोवर्धन पर्वताखाली लपून बसले होते. मध्य प्रदेशात चार कृष्ण तीर्थ आहेत 1. सांदिपनी आश्रम: श्रीकृष्ण वयाच्या 11व्या वर्षी उज्जैनला गेले
सांदिपनी आश्रमानुसार श्रीकृष्ण वयाच्या 11व्या वर्षी उज्जैनला पोहोचले. ते फक्त 64 दिवस उज्जैनमध्ये राहिले. या 64 दिवसांत त्यांनी 64 कला शिकल्या. या 64 दिवसांत त्यांनी 16 दिवसांत 16 कलांचे, 4 दिवसांत 4 वेद, 6 दिवसांत 6 शास्त्रे, 18 दिवसांत 18 पुराणे आणि 20 दिवसांत गीतेचे ज्ञान संपादन केले होते. महर्षी सांदिपनी यांच्याकडून पुनरुज्जीवनाची संजीवनी विद्याही भगवान श्रीकृष्णाने शिकली होती, असे म्हणतात. 64 दिवसांचे शिक्षण पूर्ण झाल्यानंतर, गुरू दक्षिणेच्या रूपात देवाने सांदिपनींचा धाकटा मुलगा दत्त याचे नश्वर अवशेष यमराजाकडून आणले आणि संजीवनी विद्येच्या साहाय्याने त्याला पुन्हा जिवंत केले. श्रीकृष्णाने त्यांचे नाव पुनर्दत्त ठेवले आणि त्याला त्याची आई सुश्रुषा यांच्या स्वाधीन केले. 2. जनपव: श्रीकृष्णाला परशुरामाकडून सुदर्शन चक्र मिळाले होते
जनपव हे भगवान परशुरामांचे जन्मस्थान असल्याचे मानले जाते. हे महू, इंदूर जवळ आहे. जिथे कृष्णाला परशुरामाकडून सुदर्शन चक्र मिळाले. असे म्हणतात की भगवान श्रीकृष्ण 12-13 वर्षांचे असताना ते परशुरामाला भेटण्यासाठी त्यांच्या जन्मस्थानी जानपाव (इंदूर) येथे गेले होते. त्रिपुरासुराचा वध करण्यासाठी भगवान शिवाने हे चक्र बनवले होते आणि ते भगवान विष्णूला दिले होते. कृष्णाकडे आल्यानंतर ते त्यांच्याकडेच राहिले. 3. अमढेरा धाम, धार: श्रीकृष्णाने रुक्मिणीचे अपहरण केले
द्वापर युगात भगवान श्रीकृष्णाने रुक्मिणी मातेचे ज्या ठिकाणाहून अपहरण केले होते, ते अमका-झमका मंदिर धार जिल्ह्यातील अमढेरा येथे आहे, असे मानले जाते. हे मंदिर 7000 वर्षे जुने आहे. स्थानिक लोकांच्या म्हणण्यानुसार हे मंदिर रुक्मिणीजींच्या कुलदैवताचे होते. त्या येथे पूजा करण्यासाठी येत असत. राजा लाल सिंह यांनी १७२०-४० मध्ये या मंदिराचा जीर्णोद्धार केला. पौराणिक काळात हे ठिकाण कुंदनपूर म्हणून ओळखले जात असे. रुक्मिणी ही तिथल्या राजाची कन्या होती. त्यानंतर मंदिराच्या नावावरून या जागेचे नाव अमढेरा ठेवण्यात आले. ४. नारायण धाम : महिदपूर : येथे श्रीकृष्णाची सुदामाशी मैत्री झाली
नारायण धाम उज्जैन जिल्ह्यातील महिदपूर तहसीलपासून सुमारे 9 किमी अंतरावर आहे. हे श्रीकृष्ण मंदिर आहे. हे जगातील एकमेव मंदिर आहे ज्यामध्ये श्रीकृष्ण आपल्या मित्र सुदामासोबत बसले आहेत. कृष्ण-सुदामा यांच्या अतूट मैत्रीचा पुरावा म्हणून नारायण धाम मंदिरातील झाडेही पाहायला मिळतात. श्रीकृष्ण आणि सुदामा यांनी जे लाकूड गोळा केले त्याच लाकडापासून नारायण धामची झाडे उगवल्याचे सांगितले जाते. नुकतेच मध्य प्रदेशचे मुख्यमंत्री मोहन यादव म्हणाले होते की, हे ते ठिकाण आहे जिथे भगवान कृष्णाने सुदामाशी मैत्री केली होती. म्हणजेच गरिबी आणि श्रीमंती यांच्यातील मैत्रीसाठी हे सर्वोत्तम ठिकाण आहे. मुख्यमंत्र्यांचे गाव गोवर्धनपासून 20 किमी अंतरावर
राजस्थानचे मुख्यमंत्री भजनलाल शर्मा यांचा गिरिराज यांच्यावर अतूट विश्वास आहे. त्यांचे मूळ गाव अटारी हे गोवर्धनपासून 20 किलोमीटर अंतरावर आहे. मुख्यमंत्री होण्यापूर्वी भजनलाल शर्मा वेळोवेळी गोवर्धनला जायचे. मुख्यमंत्री झाल्यानंतरही भजनलाल शर्मा हे गिरीराजजींना भेटायला आले होते. मध्य प्रदेशचे मुख्यमंत्री मोहन यादव हे देखील उज्जैनचे रहिवासी आहेत. मध्य प्रदेशात राम वनगमन पथाची घोषणा करण्यात आली
2008-09 मध्ये मध्य प्रदेशात राम वन गमन पथाची घोषणा करण्यात आली. प्रभू रामाने त्यांचा बहुतांश वनवास चित्रकूटमध्ये घालवला. यानंतर ते सीताजींच्या शोधात लंकेकडे निघाले तेव्हा ते मध्य प्रदेशातील अनेक रस्त्यांवरून गेले. मध्य प्रदेश सरकारने या रस्त्यांवर राम वनगमन पथ प्रकल्पाची रूपरेषा आखली होती. 2008 पासून हा प्रकल्प केवळ फायलींमध्ये सुरू आहे. 15 वर्षांतही याबाबत कोणतेही काम जमिनीवर झालेले नाही.