नोएडामध्ये लाखोंचे बनावट प्रोटीन जप्त:बनावट पावडरमुळे तुम्ही आजारी पडू शकता, खरी प्रोटीन सप्लिमेंट कशी ओळखायची?
उत्तर प्रदेशातील नोएडा पोलिसांनी बनावट प्रोटीन पावडर बनवणाऱ्या कंपनीचा पर्दाफाश केला आहे. या प्रकरणी पोलिसांनी नोएडाच्या सेक्टर-63 येथून तिघांना अटक केली आहे. त्यांच्याकडून बनावट खाद्यपदार्थ, कॅप्सूल बॉक्स आणि प्रोटीन पावडर बनवण्याचे साहित्य असा सुमारे 50 लाख रुपयांचा मुद्देमाल जप्त करण्यात आला आहे. ही बाब तेव्हा उघडकीस आली जेव्हा एका ग्राहकाने या कंपनीची ऑनलाइन प्रोटीन पावडर खरेदी केली, ती खाल्ल्यानंतर त्याला यकृताचा संसर्ग आणि त्वचाविकार यासारख्या आरोग्याच्या समस्या होऊ लागल्या. पीडितेने याप्रकरणी सेक्टर-63 पोलिस ठाण्यात तक्रार केली होती, त्यानंतर पोलिसांनी ही कारवाई केली. आजच्या युगात तरुणांमध्ये बॉडी बिल्डिंगची क्रेझ वाढत आहे. त्यामुळे आहारातील पूरक पदार्थांची विक्री झपाट्याने वाढत आहे. 2023 मध्ये भारताची प्रोटीन सप्लिमेंट मार्केट 33,000 कोटी रुपयांची आहे. प्रथिने पावडर आहारातील पूरक विक्रीत 50% पेक्षा जास्त आहे. बाजारात अनेक बनावट ब्रँड्स उपलब्ध आहेत, ज्यामुळे आपल्याला अनेक गंभीर आजार होऊ शकतात. तर, आज कामाच्या बातमीमध्ये आपण नकली प्रोटीन पावडर खाणे किती धोकादायक आहे याबद्दल बोलणार आहोत. तुम्ही हे देखील शिकाल की- तज्ञ: शिल्पी गोयल, आहारतज्ञ, रायपूर, छत्तीसगड प्रश्न- बनावट प्रोटीन पावडर खाल्ल्याने आरोग्याच्या कोणत्या समस्या उद्भवू शकतात?
उत्तर: प्रोटीन सप्लिमेंट्सच्या वाढत्या मागणीमुळे, बाजारात हजारो ब्रँड्स उपलब्ध आहेत, परंतु हे प्रोटीन सप्लिमेंट्स भेसळयुक्त किंवा बनावट असू शकतात. ज्यामुळे अनेक गंभीर आजार होऊ शकतात. खाली दिलेल्या ग्राफिकवरून हे समजून घ्या- प्रश्न- आपल्या शरीराला दररोज किती प्रोटीनची गरज असते?
उत्तर- आहारतज्ज्ञ शिल्पी गोयल सांगतात की, शरीराची प्रोटीनची गरज वजन आणि लिंगानुसार बदलते. प्रश्न- खरे आणि बनावट प्रोटीन सप्लिमेंट्स कसे ओळखायचे? उत्तर: प्रोटीन सप्लिमेंट घेण्यापूर्वी ते खरे आहे की बनावट हे ओळखणे आवश्यक आहे. बनावट किंवा भेसळयुक्त प्रोटीन सप्लिमेंटमुळे तुमच्या शरीराला फायद्याऐवजी गंभीर आजार होऊ शकतात. खाली दिलेले ग्राफिक तुम्हाला खऱ्या आणि बनावट प्रथिने पूरक ओळखण्यात मदत करण्यासाठी काही सोप्या टिप्स देतो. प्रश्न- प्रथिनांचा नैसर्गिक स्रोत कोणता आहे?
उत्तर : शरीर तंदुरुस्त ठेवण्यासाठी योग्य प्रमाणात प्रथिने घेणे गरजेचे आहे, पण याचा अर्थ असा नाही की शरीर तयार करण्यासाठी दिवसभर फक्त प्रथिने खात राहा. अनेकदा लोकांना असे वाटते की बॉडी बिल्डिंगसाठी किंवा ऍब्स बनविण्यासाठी प्रोटीन सप्लिमेंट्स घेणे अनिवार्य आहे. याशिवाय, मसल्स मिळू शकत नाहीत, जरी हे अजिबात खरे नाही. काही नैसर्गिक गोष्टी देखील प्रथिनांचे चांगले स्त्रोत आहेत. साधारणपणे, अंडी, मासे किंवा मटण यांसारख्या मांसाहारी पदार्थांमध्ये जास्त प्रमाणात प्रथिने असतात, जर तुम्ही शाकाहारी असाल तर तुम्ही तुमच्या दैनंदिन आहारात दुग्धजन्य पदार्थ, कडधान्ये किंवा सुका मेवा समाविष्ट करू शकता. या सर्व गोष्टी पुरेशा प्रमाणात खाल्ल्याने शरीरातील प्रथिनांची गरज बऱ्याच अंशी पूर्ण होते. प्रथिनांचे नैसर्गिक स्त्रोत कोणते आहेत, आपण खालील ग्राफिकमध्ये पाहू शकता. प्रश्न- प्रथिनांची आवश्यकता पूर्ण करण्यासाठी पूरक आहार घेणे कितपत सुरक्षित आहे? उत्तर- डॉ. शिल्पी गोयल सांगतात की, शरीराची प्रथिनांची गरज भागवण्यासाठी आपल्याकडे पुरेसे नैसर्गिक स्रोत आहेत. यामुळे कोणतेही दुष्परिणाम होत नाहीत. तर प्रोटीन सप्लिमेंट्स घेतल्याने दुष्परिणाम होऊ शकतात. म्हणून, प्रथिने पूरक आहार पूर्णपणे टाळणे चांगले. तथापि, जर तुम्ही ॲथलीट असाल किंवा जड व्यायाम करत असाल आणि तुमची दैनंदिन प्रथिनांची गरज नैसर्गिक स्रोतातून पूर्ण होत नसेल, तर तुम्ही प्रोटीन सप्लिमेंट्सची मदत घेऊ शकता. तथापि, हे लक्षात ठेवा की केवळ जिम ट्रेनरच्या सल्ल्याने प्रोटीन सप्लिमेंट्स घेणे सुरू करू नका. यासाठी आहारतज्ञांचा सल्लाही घ्या. प्रश्न- शरीरात प्रथिनांच्या कमतरतेमुळे काय होते? उत्तर- आपल्या शारीरिक विकासासाठी प्रथिने आवश्यक आहेत. स्नायूंच्या वाढीसाठी आणि हार्मोन्ससाठी हे खूप महत्वाचे आहे. शरीरात प्रथिनांच्या कमतरतेमुळे थकवा, अशक्तपणा, हाडे कमजोर होणे, केस गळणे, नखे पांढरे होणे, अशक्तपणा यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात.