तिबेटी आध्यात्मिक नेते दलाई लामा यांचा ९० वा वाढदिवस हिमाचलमधील धर्मशाळा येथे साजरा करण्यात आला. पंतप्रधान मोदींनी त्यांना उत्तम आरोग्य आणि दीर्घायुष्यासाठी शुभेच्छा दिल्या. त्यांनी सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म इंस्टाग्रामवर लिहिले – १.४ अब्ज भारतीयांच्या वतीने, मी परमपूज्य दलाई लामा यांना वाढदिवसाच्या खूप खूप शुभेच्छा देतो. ते प्रेम, करुणा, संयम आणि नैतिक शिस्तीचे प्रतीक आहेत. त्याच वेळी, धर्मशाळेसह देशाच्या विविध भागात दलाई लामा यांच्या सन्मानार्थ प्रार्थना सभा आणि सांस्कृतिक कार्यक्रमांचे आयोजन करण्यात आले. धर्मशाळेतील त्सुगलागखांग मंदिर संकुलात हजारो भाविक, तिबेटी समुदायाचे लोक, बौद्ध भिक्षू आणि आंतरराष्ट्रीय अनुयायी जमले. समारंभात तिबेटी संगीत, नृत्य आणि पारंपारिक उपासना आयोजित करण्यात आली होती. दलाई लामांची महानता त्यांच्या बालपणातच ओळखली गेली दलाई लामा यांचे खरे नाव ल्हामो धोंडुप होते, जे नंतर तेन्झिन ग्यात्सो म्हणून ओळखले जाऊ लागले. त्यांचा जन्म ६ जुलै १९३५ रोजी तिबेटमधील तक्सर गावात (अम्दो प्रदेश) झाला. वयाच्या अवघ्या दोन वर्षांच्या असताना त्यांना १३ व्या दलाई लामांचे पुनर्जन्म म्हणून ओळखले गेले. १९३९ मध्ये त्यांना तिबेटची राजधानी ल्हासा येथे आणण्यात आले आणि २२ फेब्रुवारी १९४० रोजी पारंपारिक धार्मिक आणि राजकीय विधींसह त्यांना तिबेटचे सर्वोच्च नेते घोषित करण्यात आले. वयाच्या अवघ्या ६ व्या वर्षी त्यांनी बौद्ध तत्वज्ञान, तंत्र, संस्कृत, तर्कशास्त्र आणि इतर धर्मग्रंथांचा अभ्यास सुरू केला. १९५९ मध्ये भारतात आले आणि येथून शांतीचा संदेश देत आहेत १९५० मध्ये जेव्हा चीनने तिबेटवर हल्ला केला तेव्हा दलाई लामा यांना वयाच्या अवघ्या १५ व्या वर्षी राजकीय जबाबदारी स्वीकारावी लागली. त्यानंतर, मार्च १९५९ मध्ये जेव्हा तिबेटमधील राष्ट्रीय उठाव क्रूरपणे दडपण्यात आला, तेव्हा दलाई लामांना ८० हजारांहून अधिक तिबेटी निर्वासितांसह भारतात यावे लागले. भारत सरकारने त्यांना धर्मशाळा (हिमाचल प्रदेश) येथे आश्रय दिला, जिथून त्यांनी निर्वासित तिबेटी सरकार स्थापन केले. तेव्हापासून, दलाई लामा भारतात राहतात, ते त्यांचे आध्यात्मिक आणि सांस्कृतिक घर मानतात आणि जगभरात शांती, करुणा, सहिष्णुता आणि वैश्विक मानवतेचा संदेश पसरवत आहेत. १९८९ मध्ये त्यांना नोबेल शांतता पुरस्कार देण्यात आला दलाई लामा यांना जगभरात शांती, अहिंसा आणि धार्मिक सहिष्णुतेचे प्रतीक म्हणून पाहिले जाते. त्यांना १९८९ मध्ये नोबेल शांतता पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. त्यांनी जगातील अनेक देशांमध्ये प्रवास केला आहे आणि लोकांना करुणा, संवाद आणि आंतरिक शांतीचे महत्त्व समजावून सांगितले आहे. सध्या ते जागतिक व्यासपीठांवर प्राचीन भारतीय ज्ञान – विशेषतः बौद्ध धर्म, योग, ध्यान आणि मनाचे स्वरूप – शिकवून मानसशास्त्र आणि भावनिक संतुलनाला नवीन दिशा देत आहेत. भारताशी त्यांचे खास नाते दलाई लामा यांनी अनेक वेळा सांगितले आहे की ते भारताला केवळ त्यांचे आश्रयस्थानच नाही तर “गुरूंचा देश” देखील मानतात. ते म्हणतात की “माझे शरीर भारताच्या अन्नाने पोषित होते आणि माझे मन प्राचीन भारतीय ज्ञानाने प्रेरित होते.” त्यांनी असेही म्हटले आहे की ते मानवी मूल्ये, धार्मिक सौहार्द आणि आंतरिक शांती हे जीवनाचे उद्दिष्ट म्हणून काम करत राहतील. १३० वर्षे जगण्याची इच्छा व्यक्त केली काल, त्यांच्या वाढदिवसाच्या एक दिवस आधी, दलाई लामा म्हणाले होते की त्यांना १३० वर्षे किंवा त्याहून अधिक जगायचे आहे. बौद्ध धर्म आणि तिबेटी समाजाची सेवा करणे हे त्यांचे ध्येय आहे. त्यांनी सांगितले की लहानपणापासूनच त्यांना करुणेचे बोधिसत्व अवलोकितेश्वर यांच्याशी खोल आध्यात्मिक संबंध जाणवला आहे.
