थंडीत सकाळी सांधे का दुखतात?:वेदना कशी कमी करावी, काय खावे आणि काय खाऊ नये, डॉक्टरांकडून जाणून घ्या सविस्तर माहिती

तुमच्या लक्षात आले आहे का की थंडीमध्ये सकाळी सांध्यामध्ये कडकपणा आणि वेदना होतात? हे काहींसाठी कमी आणि इतरांसाठी जास्त असू शकते. हिवाळ्यात सांधेदुखी खूप सामान्य आहे. या ऋतूत सांधेदुखी आणि जडपणा वाढण्याची अनेक कारणे आहेत. थंडीत कमी तापमानामुळे रक्तवाहिन्या आकसतात. त्यामुळे रक्तप्रवाह कमी होऊन वेदना अधिक जाणवतात. हिवाळ्यात कमी शारीरिक हालचाल आणि मूड बदलल्यामुळे देखील हे होऊ शकते. अशा परिस्थितीत ज्यांना सांधेदुखीचा त्रास आहे, त्यांच्या अडचणी या ऋतूत आणखी वाढतात. वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन (WHO) नुसार, जगभरात 528 दशलक्ष लोकांना ऑस्टियोआर्थरायटिस आहे. जगातील सुमारे 1 कोटी 76 लाख लोकांना संधिवात आहे. या सर्व लोकांच्या सांध्यांना सूज येते, ती हिवाळ्यात आणखी वाढते. त्यामुळे वेदनाही वाढतात. कधीकधी त्यांना हिवाळ्यात चालणे देखील कठीण होते. आता या दुखण्यावर उपाय काय, हा प्रश्न आहे. म्हणूनच आज ‘ सेहतनामा ‘ मध्ये आपण हिवाळ्यात होणाऱ्या सांधेदुखीबद्दल बोलणार आहोत. तुम्ही हे देखील शिकाल की- हिवाळ्यात सांधेदुखीचे प्रमाण वाढते
मार्च 2014 मध्ये नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिसिनमध्ये प्रकाशित झालेल्या अभ्यासानुसार, हिवाळ्यात सांधेदुखीची लक्षणे वाढतात. या अभ्यासात समाविष्ट असलेल्या ऑस्टियोआर्थरायटिसने ग्रस्त असलेल्या 67.2% लोकांनी तक्रार केली की थंडी वाढली की त्यांच्या सांध्यातील सूज आणि वेदना वाढते. वाढत्या थंडीमुळे वेदना का वाढतात?
जेव्हा थंडी वाढते तेव्हा आपला मेंदू शरीराला संदेश देतो की शरीराच्या प्रमुख अवयवांना जिवंत राहण्यासाठी उष्णता आवश्यक असते. संदेश प्राप्त होताच, शरीरातील सर्वात महत्वाच्या अवयवांकडे रक्त प्रवाह वाढतो. आपण थंडीत थरथर कापतो कारण शरीर स्नायूंना सक्रिय करून उबदार ठेवण्याचा प्रयत्न करते. शरीराच्या मुख्य अवयवांमध्ये रक्त ठेवण्यासाठी, रक्तवाहिन्या घट्ट होतात आणि आकुंचन पावतात. त्याचा गैरफायदा हा आहे की हात आणि पायांमध्ये रक्त प्रवाह कमी होतो. हात-पायांची उष्णताही कमी होते. यामुळे सांध्यातील द्रव घट्ट होतो. या अवस्थेमुळे सांध्यांमध्ये जडपणा आणि वेदना होतात. हिवाळ्यात तापमान कमी झाल्यामुळे सांधेदुखी वाढण्याची इतर कारणे कोणती आहेत? थंडीमुळे मूडमध्ये होणारा बदल हे देखील सांधेदुखीचे प्रमुख कारण असू शकते, असे ऑर्थोपेडिक्स डॉ.योगेश सांगतात. सर्वसाधारणपणे लोकांमध्ये याबाबत जागरूकता नाही. खरं तर, वाढत्या थंडीमुळे चिंता आणि नैराश्य वाढते. सप्टेंबर 2018 मध्ये ‘नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिसिन’ मध्ये प्रकाशित झालेल्या अभ्यासानुसार, जर एखाद्याला भावनिकदृष्ट्या कमी वाटत असेल तर त्याला इतरांपेक्षा जास्त वेदना जाणवते. सांधे कडक होणे आणि दुखणे कसे टाळावे
आपल्या जीवनशैलीत काही छोटे बदल करून आपण सांधेदुखीचा सामना करू शकतो, असे डॉ.योगेश सांगतात. याशिवाय, सांधेदुखीचा सामना करण्यासाठी इतर कोणत्या पद्धती मदत करू शकतात, ग्राफिकमध्ये पाहा: दाहक-विरोधी आहाराचे पालन करा सांधेदुखीमागे जळजळ हे प्रमुख कारण असल्याचे डॉ. योगेश सांगतात. हिवाळ्यात थंडीपासून बचाव करण्यासाठी शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते. त्यामुळे जळजळ वाढते आणि सांधेदुखीही वाढते. वेदनांचा सामना करण्यासाठी, दाहक-विरोधी आहाराचे पालन करणे महत्वाचे आहे. यासाठी तुम्ही या टिप्स फॉलो करू शकता: हंगामी फळे आणि भाज्या खा प्रत्येक ऋतूमध्ये शरीराला वेगवेगळ्या अडचणींचा सामना करावा लागतो. याला सामोरे जाण्यासाठी निसर्ग ऋतूनुसार फळे आणि भाजीपाला पिकवतो. पुरेशी झोप घ्या आणि धूम्रपानापासून दूर राहा झोप कमी झाल्यामुळे जळजळ वाढू शकते. संयुक्त द्रवपदार्थ कमी होऊ शकतात. सांध्यांमध्ये जडपणा येऊ शकतो आणि वेदना वाढू शकतात. त्यामुळे दररोज 7 तास पुरेशी झोप घ्या. धूम्रपानामुळे जळजळ होऊ शकते आणि हाडे कमकुवत होऊ शकतात. त्यामुळे धुम्रपानापासून दूर राहा.