दिव्य मराठी मुलाखत:मी वर्ल्ड चॅम्पियनशिप खेळत नाही, तिथे हरवणारा कुणी नाही- मॅग्नस कार्लसन, विश्वविजेता डी. गुकेशचे कार्लसनला उत्तर – मी तयार आहे

चीनच्या डिंग लिरेनला पराभूत करून बुद्धिबळात सर्वात तरुण विश्वविजेता ठरलेला चेन्नईचा डी.गुकेश (१८) नव्या आव्हानासाठी सज्ज झाला आहे. पुढील वर्षी २६ मे ते ६ जूनदरम्यान नॉर्वेमध्ये त्याचा सामना जागतिक क्रमवारीतील अव्वल व ५ वेळचा विश्वविजेता मॅग्नस कार्लसन याच्याशी होईल. गुकेश चॅम्पियन बनल्यानंतर कार्लसन म्हणाला की, तो वर्ल्ड चॅम्पियनशिपमध्ये खेळत नाही. कारण तिथे त्याला पराभूत करू शकत नाही. त्याच्या या अनौपचारिक आव्हानाबद्दल भास्करने गुकेशला विचारले असता, कार्लसन सर्वोत्कृष्ट आहे, ज्या दिवशी मला संधी मिळेल त्या दिवशी त्याच्याशी बुद्धिबळाच्या पटावर आत्मपरीक्षण करेन. संवादातील मुद्दे असे… विजयाचा मंत्र…अपेक्षांचे खूप दडपण असेल तर पालकांच्या मदतीने बाहेर पडा, कठोर प्रशिक्षणाचा आनंद घ्या लिरेनची ती कोणती चाल होती, ज्यामुळे तुम्हाला विजयाची खात्री झाली? एक चाल खेळ कसा खराब करू शकते हे असे समजा की, जेव्हा लिरेन Rf2 खेळला तेव्हा मी हैराण झालो. कारण ते अपेक्षित नव्हते. मी उत्तेजित झालो. मग स्वतःवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी मी एक घोट पाणी प्यायलो. एक श्वास घेतला आणि स्वतःला शांत केले. मग माझी काही चूक तर नाही ना हे नीटपणे बुद्धिबळाच्या पटलाकडे पाहिलं. यानंतर, मॅच जिंकण्याच्या चाली डोक्यात सेट केल्या. थोड्या वेळाने मला वाटले की, खेळ संपवण्याची वेळ आली आहे. कुटुंबाने तुमच्यासाठी सर्वस्व पणाला लावले. आठवतोय का तो संघर्ष? मी त्यांना कसे विसरू? ते ते दिवस होते ज्यांनी मला बुद्धिबळाच्या पटावरून नजर हटवू दिली नाही. जेव्हा जेव्हा मी दूर पाहण्याचा प्रयत्न केला तेव्हा मला माझ्या पालकांच्या संघर्षाचे क्षण आठवायचे. दोघांनी माझ्यासाठी आव्हानात्मक निर्णय घेतले. पण, मला ते जाणवू दिले नाही. एकेकाळी अपेक्षांच्या खूप दडपणामुळे माझ्या खेळावरही परिणाम झाला. २०२३ ची सुरुवात होती. त्यामुळे मी फक्त शिकत राहायचं, स्वतःला सुधारत राहायचं ठरवलं. या मार्गावर पुढे सरकलो आणि घराचा आधार घेऊन दबावातून बाहेर पडलो. कधी कधी अपेक्षांचे दडपण तुमचे ध्येय बदलू शकते, त्यामुळे योग्य वेळी त्यातून बाहेर पडणे चांगले. विश्वनाथन आनंद ५ वेळा चॅम्पियन झाला. ते ध्येय साध्य करण्यासाठी कोणती रणनीती आहे? मी खेळ अधिक चांगला करण्याचा प्रयत्न करतो. मी ज्या स्थानावर आहे तो जीवनाचा एक टप्पा होता. पुढचे काम म्हणजे स्वतःला त्या पातळीवर टिकवून ठेवणे, जे आतापर्यंतच्या कारकिर्दीत ज्या आव्हानांचा सामना केला आहे त्याहूनही कठीण आहे. चॅम्पियन होण्यासाठी तुम्ही अनेक वर्षे कठोर प्रशिक्षण घेतले. त्याबद्दल सांगा? मला २०१५ मध्ये आशियाई शालेय बुद्धिबळ चॅम्पियनशिपमध्ये प्रथमच अंडर-९ श्रेणी जिंकल्याचे आठवते. तेव्हापासून मी प्रशिक्षण अधिक किचकट केले. कोणत्याही कारणाने माझे लक्ष दुसरीकडे जाऊ नये याची माझ्या आई-वडिलांनी प्रत्येक क्षणी काळजी घेतली. मी दिवसभर प्रशिक्षण घ्यायचो आणि रात्री झोपायचो. सकाळी पुन्हा तेच काम. शाळाही नियमित करत नसे. हे कठीण आहे; परंतु मी प्रशिक्षण आणि शिकण्याच्या प्रक्रियेचा पूर्णपणे आनंद घेतला. वर्ल्ड चॅम्पियनशिप कायम ठेवण्यासाठी मी हेच प्रशिक्षण सुरू ठेवणार आहे. बुद्धिबळात भारताचे भविष्य काय आहे? कोणते खेळाडू चॅम्पियन बनण्याची क्षमता दाखवत आहेत?
पाच वर्षांपूर्वी मी, अर्जुन, प्राग आणि निहाल ग्रँडमास्टर होणार होतो. प्रत्येक जण एकमेकांना मागे टाकण्याचा प्रयत्न करत होते. पण, आम्ही सर्वजण सर्वोच्च स्थानी पोहोचलो. आमच्या सर्वांमध्ये वैयक्तिक कौशल्य आहेत. आमच्यामध्ये एक निरोगी स्पर्धा आहे, परंतु प्रत्येकाला समान संधी मिळत नाही. प्रागचा खेळ खूप चांगला आहे. मी वयाच्या ७ व्या वर्षी बुद्धिबळ खेळायला सुरुवात केली. त्याच वयात मुले हा खेळ अंगीकारत आहेत, पूर्वी १० पैकी एक किंवा दोन मुले बुद्धिबळ खेळत असत. आता ४ ते ५ मुले बुद्धिबळ खेळत आहेत. आशा आहे, ते लवकरच १० पैकी १० होतील.