मणिपूरच्या कुकी गटाचे शहा यांना पत्र:जिरीबाम चकमकीच्या चौकशीची केली मागणी

मणिपूरमधील कुकी समुदायाच्या इंडिजिनस ट्रायबल लीडर्स फोरम (ITLF) ने गुरुवारी केंद्रीय गृहमंत्री अमित शहा यांना पत्र लिहिले. यामध्ये ११ नोव्हेंबर रोजी जिरीबाममध्ये सीआरपीएफसोबत झालेल्या चकमकीत मारल्या गेलेल्या १० कुकी लोकांच्या मृत्यूची न्यायालयीन चौकशीची मागणी करण्यात आली आहे. ITLF चे अध्यक्ष Pagin Haokip आणि सरचिटणीस Muan Tombing यांनी देखील CRPF च्या निष्पक्षतेवर प्रश्न उपस्थित केले. जयरावण गावातील जाळपोळ आणि 31 वर्षीय महिलेच्या हत्येचाही उल्लेख आहे. ITLF ने भारतीय संविधानानुसार मणिपूरमधील कुकी समुदायासाठी स्वतंत्र प्रशासनाच्या मागणीचा पुनरुच्चार केला. मे 2023 पासून मणिपूरमधील कुकी आणि मैतेई समुदायांमध्ये सुरू असलेल्या हिंसाचारात आतापर्यंत 250 हून अधिक लोकांचा मृत्यू झाला आहे आणि हजारो लोक बेघर झाले आहेत. सीआरपीएफवर चार मृतदेहांचे डोळे काढल्याचा आरोप ITLF ने गृहमंत्र्यांना लिहिलेल्या पत्रात म्हटले आहे – 7 नोव्हेंबरला महिलेचा मृतदेह सापडला, तिला क्रूरपणे जाळण्यात आले होते. या घटनेत चिंतेची बाब म्हणजे सीआरपीएफने १० आदिवासी मारले, तर सीआरपीएफने तटस्थ दल म्हणून काम करायचे होते. ITLFचा दावा आहे की, मृतांच्या पोस्टमॉर्टम रिपोर्टमध्ये त्यांना मागून गोळ्या झाडण्यात आल्याचे स्पष्ट झाले आहे. सीआरपीएफच्या चकमकीत ते मारले गेले तेव्हा त्यात त्यांचा सहभाग नव्हता हे यावरून सिद्ध होते. पकडल्यानंतर त्यांच्यावर हल्ला करण्यात आला. ITLF ने आरोप केला आहे की 4 मृतदेहांपैकी प्रत्येकी एक डोळा गायब आहे. याचा अर्थ त्यांचे डोळे काढण्यात आले आहेत. ITLF म्हणते की CRPF मध्ये अनेक मैतेई अधिकारी असल्याचा दावा करून मैतेई लोकांच्या मागणीनंतर CRPF ने आसाम रायफल्सची जागा घेतली. कुकी गटाने मणिपूर पोलिसांचा दावा खोटा असल्याचे म्हटले आहे मणिपूर पोलिसांनी 11 नोव्हेंबर रोजी दावा केला की जिरीबाम जिल्ह्यातील बोरोबेकरा पोलीस स्टेशन आणि जवळच्या CRPF कॅम्पवर झालेल्या हल्ल्यानंतर झालेल्या गोळीबारात 10 संशयित अतिरेकी मारले गेले. ITLF ने पोलिसांच्या दाव्याचे खंडन केले आणि सांगितले की हे 10 लोक चकमकीत मारले गेले नाहीत परंतु ते त्यांच्या समुदायाचे रक्षण करण्यासाठी मैतेई बंदुकधारींनी जयरावन गावावर केलेल्या हल्ल्यांपासून संरक्षण करण्यासाठी तैनात केले होते. सीआरपीएफने आपल्या सैनिकांना याची आठवण करून दिली पाहिजे की त्यांचा उद्देश तटस्थ दल म्हणून काम करणे आहे. संघटना म्हणाली- केवळ लष्करी कारवाईने शांतता प्रस्थापित होणार नाही, तर त्यासाठी राजकीय तोडगा आवश्यक आहे. मिझोरमच्या मुख्यमंत्र्यांचे पीए अंत्यसंस्काराला उपस्थित होते
मणिपूरच्या जिरीबाम जिल्ह्यात सीआरपीएफसोबत झालेल्या चकमकीत शहीद झालेल्या १० तरुणांसह १२ कुकी लोकांवर ५ डिसेंबर रोजी अंत्यसंस्कार करण्यात आले. मिझोरामच्या मुख्यमंत्र्यांचे सल्लागार एच गिंजालाला हे देखील अंत्यसंस्काराला उपस्थित होते. अंत्यसंस्काराचा कार्यक्रम दोन सत्रात विभागला गेला. पहिले सत्र तुइबोंग येथील पीस ग्राउंडवर सकाळी 11 वाजता आयोजित करण्यात आले होते. दुसरी दुपारी दोन वाजल्यापासून सेहकेंच्या स्मशानभूमीत झाली. ITLF ने यापूर्वी सांगितले होते की, कुकी तरुणांचे शवविच्छेदन अहवाल त्यांच्या कुटुंबीयांकडे सुपूर्द होईपर्यंत त्यांच्यावर अंतिम संस्कार केले जाणार नाहीत. 16 नोव्हेंबर रोजी मृतदेह सिलचरहून चुराचंदपूरला नेल्यानंतर ते चुरचंदपूर जिल्हा रुग्णालयाच्या पोस्टमॉर्टम हाऊसमध्ये ठेवण्यात आले होते. पोस्टमॉर्टम रिपोर्ट मिळाल्यानंतर, ITLF ने 30 नोव्हेंबरला घोषणा केली होती की 5 डिसेंबरला अंतिम संस्कार केले जातील. इतर दोन मृत कुकी युवक होते, ज्यांची कथितरित्या मैतेई अतिरेक्यांनी त्यांच्या कुटुंबियांना भेटण्यासाठी जात असताना त्यांची हत्या केली होती.