पॅरालिम्पिक सुवर्णपदक विजेता नितेशची कहाणी:15 वर्षांपूर्वी पाय गमावल्याने फुटबॉलपटू होण्याचे स्वप्न संपले; नंतर बॅडमिंटनपटू झाला

हरियाणाचा 30 वर्षीय बॅडमिंटनपटू नितीश कुमारने पॅरिस पॅरालिम्पिकमध्ये भारतासाठी सुवर्णपदक जिंकले. नितेशला 15 वर्षांपूर्वी 2009 मध्ये रेल्वे अपघातात डावा पाय गमवावा लागला होता. तो विशाखापट्टणम येथे स्थानिक फुटबॉल स्पर्धा खेळणार होता. नितीशचे फुटबॉलपटू होण्याचे स्वप्न भंगले, पण त्याने मोठी स्वप्ने पाहणे सोडले नाही. आधी त्याने आयआयटी क्रॅक केली आणि नंतर बॅडमिंटन खेळायला सुरुवात केली. 15 वर्षांच्या अथक परिश्रमानंतर त्याने आता स्वत:साठी, कुटुंबासाठी आणि देशासाठी सुवर्ण यश मिळवले आहे. पॅरिसहून भारतात परतल्यानंतर नितीशने दिव्य मराठीशी संवाद साधला आणि त्यांच्या संघर्षाची कहाणी सांगितली. तुम्हीही वाचा… प्रश्न- इथपर्यंतच्या प्रवासातील संघर्षांबद्दल सांग?
उत्तर- मी आयुष्यात खूप चढ-उतार पाहिले आहेत. प्रथम फुटबॉलपटू व्हायचे होते. माझे वडील नौदलात गेले होते, त्यामुळे मलाही पांढरा युनिफॉर्म आवडायचा. मलाही नौदलात भरती होऊन देशसेवा करायची होती. पण, माझे हे स्वप्न 2009 मध्ये त्या अपघातात भंगले. वडिलांच्या पाठिंब्यामुळे मी सावरलो आणि अभ्यासावर लक्ष केंद्रित केले. अभ्यासादरम्यान ताजेतवाने राहण्यासाठी बॅडमिंटन खेळायला सुरुवात केली. येथूनच माझ्या करिअरची सुरुवात झाली. प्रश्न- तू एका मोठ्या अपघातातून परत आला आहेस, प्रेरणा काय आहे?
उत्तरः अपघातानंतर जेव्हा मी शुद्धीवर आलो तेव्हा मी स्वतःला हॉस्पिटलमध्ये पाहिले. आई रडत होती… म्हणून मी तिला म्हणालो – काळजी करू नकोस. मी पुन्हा परत येईन. राष्ट्रीय स्पर्धेत पदक जिंकल्यानंतर इतर खेळाडूंना भेटलो. तिथल्या माझ्या मित्रांच्या संघर्षाने स्वतःला प्रेरित केले. 2017 मध्ये जेव्हा मी आयरिश पॅरा-बॅडमिंटन इंटरनॅशनलमध्ये सुवर्णपदक जिंकले तेव्हा मला वाटले की माझे खेळाडू बनण्याचे स्वप्न याद्वारे पूर्ण होऊ शकेल. प्रश्न- पॅरिस पॅरालिम्पिकमध्ये रणनीती काय होती?
उत्तर- जेव्हा मी पात्र ठरलो तेव्हा मला वाटले की एक मैलाचा दगड पार केला आहे. पॅरिसला जाण्यापूर्वी मी सुवर्णपदक जिंकेन असे कधीच वाटले नव्हते. मी एकामागून एक मॅच जिंकत राहिलो आणि फायनलमध्ये पोहोचलो, मग माझ्या मनात आलं की प्रमोद भैय्या (प्रमोद भगत) ने 3 वर्षांपूर्वी टोकियोमध्ये जे केलं होतं तेच मलाही करायचं आहे. फायनलनंतर प्रशिक्षक म्हणाले की, तू योग्य वेळी सर्वोत्तम दिलेस. प्रश्न- तुझा आवडता खेळाडू कोण आहे?
उत्तर- माझा आवडता खेळाडू विराट कोहली आहे. मी त्याच्यामुळे खूप प्रभावित आहे. तो स्वत:ला बऱ्यापैकी फिट ठेवतो. मी त्याच्या अनेक मुलाखती पाहिल्या आहेत, ज्यामध्ये त्याने 2013 पासून स्वतःला कसे बदलले हे सांगितले आहे. स्वत:ला फिट ठेवण्यासाठी तुम्ही किती मेहनत करता. नियोजन कसे करावे आणि प्रशिक्षणावर लक्ष केंद्रित कसे करावे हे महत्त्वाचे आहे. प्रश्न- तुझी टोकियोची संधी कशी हुकली?
उत्तर- मी टोकियोसाठी पात्र ठरू शकलो नाही. बॅडमिंटनमध्ये पात्रता क्रमवारीवर आधारित असते. माझी परीक्षा होती. अशा परिस्थितीत मी त्या काळात कमी कार्यक्रमांमध्ये सहभागी होऊ शकलो. त्या काळात माझी फिटनेसही चांगली नव्हती. मी आजारीही होतो. पण पॅरिसच्या तयारीत त्या वेळी झालेल्या चुका सुधारण्यात आल्या. यात मला भारतीय क्रीडा प्राधिकरणाच्या (साई) प्रशिक्षकांनी मदत केली. माझी टॉप्समध्ये निवड झाली. मला सर्व प्रकारचे सहकार्य आणि प्रशिक्षण मिळाले. त्यामुळे मी बॅडमिंटनबद्दल जागरूक झालो आणि पॅरालिम्पिकसाठी पात्र झालो.