तेलंगणा बोगदा दुर्घटना, आणखी एका मजुराचा मृतदेह सापडला:बचाव पथके बोगद्यातून बाहेर काढण्यात व्यग्र, 32 दिवसांनंतरही 6 मजूर बेपत्ता

तेलंगणामधील एसएलबीसी बोगदा दुर्घटनेतील ३२ दिवसांनंतर, मंगळवारी सकाळी बचाव पथकाला आणखी एका मजुराचा मृतदेह सापडला आहे. हा मृतदेह बोगद्याच्या आत एका कठीण स्थितीत अडकला आहे; तो बाहेर काढण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत. बचाव पथकाच्या अधिकाऱ्यांचे म्हणणे आहे की, हा मृतदेह कोणत्या कामगाराचा आहे याची ओळख पटलेली नाही. प्रगत यंत्रांच्या मदतीने मृतदेह लवकरच काढला जाईल. बोगद्यात अडकलेल्या ६ कामगारांचा अद्याप शोध लागलेला नाही, बचाव पथके त्यांचा शोध घेत आहेत. तथापि, अपघातानंतर ३२ दिवसांनी, तो जिवंत राहण्याची शक्यता जवळजवळ शून्य आहे.
२२ फेब्रुवारी रोजी या बोगद्याचा एक भाग कोसळला होता, ज्यामध्ये एकूण आठ अभियंते आणि कामगार अडकले होते. टनेल बोरिंग मशीन (टीबीएम) ऑपरेटर गुरप्रीत सिंग यांचा मृतदेह ९ मार्च रोजी सापडला आणि पंजाबमधील त्यांच्या कुटुंबियांना सोपवण्यात आला. मनोज कुमार (उत्तर प्रदेश), सनी सिंग (जम्मू आणि काश्मीर), गुरप्रीत सिंग (पंजाब), संदीप साहू, झेटा अॅक्सेस आणि अनुज साहू (झारखंड) हे सात कामगार अजूनही अडकले आहेत. स्वयंचलित हायड्रॉलिक-सक्षम रोबोट तैनात यापूर्वी १५ मार्च रोजी कामगारांचा शोध घेण्यासाठी स्वयंचलित हायड्रॉलिक-सक्षम रोबोट तैनात करण्यात आले होते. हा रोबोट एका विशेष तंत्रज्ञानाने सुसज्ज आहे, ज्यामुळे शोध मोहिमेचा वेग वाढण्यास मदत होईल. अधिकाऱ्यांच्या मते, या रोबोटसोबत ३० एचपी क्षमतेचा लिक्विड रिंग व्हॅक्यूम पंप आणि व्हॅक्यूम टँक मशीन तैनात करण्यात आली आहे, ज्यामुळे माती काढण्याच्या प्रक्रियेला गती मिळेल. हाताने खोदण्याऐवजी, हा रोबोट आपोआप कचरा काढण्यास सक्षम आहे. एका तासात बोगद्यातून सुमारे ६२० घनमीटर माती काढता येते. राज्याचे विशेष मुख्य सचिव (आपत्ती व्यवस्थापन) अरविंद कुमार शोध मोहिमेवर लक्ष ठेवत आहेत. या ऑपरेशनमध्ये भारतीय लष्कर, एनडीआरएफ, एसडीआरएफ, ह्यूमन रेमेन्स सर्च डॉग्स (एचआरडीडी), सिंगारेनी कोलियरीज, हैदराबादस्थित रोबोटिक्स कंपनी आणि इतरांचा समावेश आहे. ५ वर्षांपूर्वी इशारा दिला होता, पण कारवाई झाली नाही
२०२० मध्ये, अंबरबर्ग टेक एजी नावाच्या कंपनीने बोगद्याचे सर्वेक्षण केले. बोगद्यात काही फॉल्ट झोन आणि कमकुवत खडकांमुळे कंपनीने धोक्याबद्दल इशारा दिला होता. जयप्रकाश असोसिएट्स लिमिटेड या बोगदा बांधकाम कंपनीलाही सर्वेक्षण अहवाल देण्यात आला. अहवालात म्हटले आहे की, १४ किमी लांबीच्या बोगद्यातील १३.८८ किमी ते १३.९१ किमी लांबीच्या भागात असलेले खडक कमकुवत होते. हा भागही पाण्याने भरलेला आहे. जमिनीवर घसरण्याचा धोका देखील असतो. बचाव कर्मचाऱ्यांच्या मते, अहवालात जो भाग धोकादायक म्हणून वर्णन करण्यात आला होता तोच पडला आहे. तथापि, राज्य सरकारच्या पाटबंधारे विभागाला याची जाणीव होती की नाही हे स्पष्ट नाही. पाटबंधारे विभागाच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले की त्यांना अशा कोणत्याही अहवालाची माहिती नाही. काम सोडून जाणारे कामगार
वृत्तानुसार, अपघातानंतर बोगद्यात काम करणारे काही कामगार भीतीमुळे आपले काम सोडून गेले आहेत. एका वरिष्ठ सरकारी अधिकाऱ्याने सांगितले की, श्रीशैलम लेफ्ट बँक कॅनाल (एसएलबीसी) प्रकल्पावर ८०० लोक काम करत आहेत. यापैकी ३०० स्थानिक आहेत आणि उर्वरित झारखंड, ओडिशा आणि उत्तर प्रदेशमधील आहेत. सुरुवातीला कामगारांमध्ये निश्चितच भीती असल्याचेही अधिकाऱ्याने सांगितले. तथापि, कंपनीने त्यांच्यासाठी निवासी छावण्या बांधल्या आहेत. काहींना परत जायचे असेल, परंतु सर्व कामगार एकत्र निघून गेल्याचे कोणतेही वृत्त आमच्याकडे नाही. बचावकार्याशी संबंधित ३ चित्रे… दर मिनिटाला बोगद्यात ५ ते ८ हजार लिटर पाणी येत आहे
सामाजिक कार्यकर्त्या नैनाला गोवर्धन यांनी दिव्य मराठीला सांगितले की, बोगद्याच्या वरच्या स्लॅबमधून दर मिनिटाला ५ ते ८ हजार लिटर पाणी पडत आहे. केवळ रॉबिन्सन आणि जेपी सारख्या कंपन्याच नव्हे तर तेलंगणा पाटबंधारे विभाग देखील या धोक्याचे योग्य मूल्यांकन करण्यात अपयशी ठरला आहे. हे एसएलबीसी प्रकल्पाचे सर्वात मोठे अपयश आहे. गोवर्धन यांच्या मते, तेलंगणा आणि आंध्र प्रदेशातील कालेश्वरम धरण प्रकल्प आणि पोलावरम सिंचन योजनेत नियमांकडे दुर्लक्ष करण्यात आले. येथे ४६० कोटी रुपये खर्चून बांधलेली डायफ्राम भिंत कोसळली. मेडिगड्डा आणि अन्नाराममध्ये कोट्यवधी रुपयांच्या परदेशी मोटारींचे नुकसान झाले आहे. आता एसएलबीसी बोगदा प्रकल्पातही त्याच गोष्टी समोर येत आहेत.