हरियाणात 10 रुपयांचा जुगाड, वीज बिल 4 पट कमी:हिसारमध्ये मीटर छेडछाड पकडली, पार्ट बसवून मीटर रीडिंगचा वेग कमी केला

हरियाणातील हिसारमध्ये वीज मीटर छेडछाडीचे एक मोठे नेटवर्क सुरू आहे. यामुळे वीज महामंडळाचे कोट्यवधींचे नुकसान होत आहे. एकट्या हिसारमध्ये वीज महामंडळाला ३८२२ मीटरपैकी १३८१ मीटरमध्ये छेडछाड आढळली आहे. म्हणजेच प्रत्येक तिसऱ्या मीटरमध्ये फॉल्ट आढळला आहे. वीज मीटरमध्ये छेडछाड करून ग्राहक त्यांचे बिल कमी करतात. बाजारात वीज बिल कमी करण्यासाठी प्रतिरोधक घटक 10 रुपयांना उपलब्ध आहे. याच्या मदतीने बिल सहजपणे 4 पट कमी करता येते. हे असे समजून घ्या. उदाहरणार्थ, जर एखाद्या ग्राहकाच्या घराचा वीजभार २ ते ३ किलोवॅट असेल, तर त्याचे बिल सुमारे ३००० ते ४००० रुपये असले पाहिजे, परंतु १० रुपयांच्या घटकामुळे म्हणजेच प्रतिकारामुळे, बिल फक्त ४०० ते ५०० रुपये येते. हिसारच्या कोणत्याही इलेक्ट्रॉनिक बाजारात हे रेझिस्टन्स सहज उपलब्ध आहे. प्रतिकारामुळे विद्युत प्रवाह कमी होतो. वीज महामंडळातील खेळ असा पकडला गेला
खरंतर, ही बाब वीज महामंडळाच्या निदर्शनास आली जेव्हा उन्हाळ्यात अचानक ग्राहकांचे वीज बिल वाढण्याऐवजी ४ ते ५ पट कमी झाले. यानंतर वीज महामंडळाने अशा ग्राहकांची यादी तयार केली. वीज महामंडळाने सुमारे ३८२२ मीटर काढून प्रयोगशाळेत त्यांची तपासणी केली. यातील प्रत्येक तिसऱ्या मीटरमध्ये छेडछाड आढळून आली. मीटरमध्ये अशा प्रकारे छेडछाड केली जाते
वीज महामंडळाच्या अधिकाऱ्यांच्या मते, जेव्हा एखाद्या ग्राहकाला जास्त बिल येते तेव्हा तो त्या टोळीशी संपर्क साधतो आणि मीटरमध्ये छेडछाड करतो. यानंतर मीटर रीडिंग कमी होते आणि बिल देखील कमी होते. याचा फायदा ग्राहकांना होतो, पण वीज महामंडळाचे नुकसान होते. ही टोळी मीटरमधील सीटीपासून मुख्य सर्किट म्हणजेच पीसीकडे जाणारी वायर कापते. चला प्रतिकार त्याच्या जागी ठेवूया. रेझिस्टन्स जोडल्याने मीटरमधील विद्युत प्रवाह कमी होतो. यामुळे मीटर कमी रीडिंग देतो आणि बिल कमी येते. जर जुने मीटर असेल तर ते रिमोटद्वारे बाहेरून नियंत्रित केले जाऊ शकते. पकडल्यावर वीज महामंडळ अशा प्रकारे दंड वसूल करते
वीज महामंडळाच्या म्हणण्यानुसार, वीज मीटरमध्ये कोणतीही छेडछाड आढळल्यास, एक वर्षाचा दंड आकारला जातो. जर एखाद्याचे वीज बिल महिन्याला दोन ते तीन हजार रुपये आले तर दंडाची रक्कम २० ते ३० हजार रुपये असते. वीज महामंडळाला दरमहा १०० हून अधिक मीटर छेडछाडीचे प्रकार मिळतात. यासाठी, हिसारमधील विद्युत सदनच्या मागे एक प्रयोगशाळा बांधण्यात आली आहे, जिथे एसडीओच्या नेतृत्वाखाली तज्ञांची एक टीम मीटर तपासते. एसडीओ म्हणाले- ही टोळी कमी वीज वापर दाखवते
दक्षिण हरियाणा बिजली वितरण निगम (DHBVN) चे SDO दिनेश कुमार म्हणाले की सुमारे 3822 मीटर चिन्हांकित करण्यात आले होते. यापैकी १,३८१ मीटरमध्ये छेडछाड आढळून आली आणि वीज महामंडळाच्या पथकाने ते ताब्यात घेतले. त्याच वेळी, २२०५ मीटरचे भाग चांगल्या स्थितीत असल्याचे आढळून आले. या फसवणुकीच्या खेळात, टोळ्या मीटर रीडिंग नियंत्रित करण्यासाठी मूळ भाग काढून बनावट भाग बसवतात. यामुळे मीटर कमी वीज वापर दर्शवितो आणि कमी वाचन असलेले बिल तयार करतो. बिल भरण्याची रक्कम कमीच आहे.