जगातील 20 कोटी लोक सर्व्हायकल पेनमुळे ग्रस्त:डॉक्टरांकडून जाणून घ्या वेदनेची 10 कारणे, त्याची लक्षणे आणि प्रतिबंधात्मक पद्धती

सर्व्हायकल पेन ही एक सामान्य समस्या आहे. यामध्ये, मान किंवा खांद्याभोवती वेदना होतात आणि डोके जड वाटते. याने ग्रस्त असलेल्या व्यक्तीला मान वळवण्यात, डोके वर करण्यात किंवा शरीराच्या इतर सामान्य हालचाली करण्यात खूप त्रास होतो. कधीकधी ही वेदना बराच काळ टिकते. अशा परिस्थितीत, जर या समस्येवर वेळीच लक्ष दिले नाही, तर ती खूप गंभीर होऊ शकते. ‘द लॅन्सेट’ मध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासानुसार, 2020 मध्ये जगातील 203 दशलक्ष लोकांना सर्व्हायकल पेनची समस्या जाणवली. या अभ्यासात असे म्हटले आहे की 2050 पर्यंत जगात सर्व्हायकल पेननी ग्रस्त असलेल्या लोकांची संख्या सुमारे कोटींपर्यंत पोहोचेल. नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिसिनमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासानुसार, भारतातील सुमारे 14% प्रौढांना त्यांच्या आयुष्यात कधी ना कधी सर्व्हायकल पेन होते. या आकडेवारीवरून असे समजते की सर्व्हायकल पेन ही आज संपूर्ण जगात एक मोठी समस्या आहे. म्हणून, आज सेहतनामामध्ये आपण सर्व्हायकल पेनबद्दल तपशीलवार बोलू. तुम्हाला हे देखील कळेल की- सर्व्हायकल पेन म्हणजे काय? सर्व्हायकल पेन ही हाडांशी संबंधित समस्या आहे. यामध्ये व्यक्तीला मानेभोवती किंवा खांद्याभोवती वेदना जाणवतात. वैद्यकीय भाषेत त्याला ‘सर्व्हायकल स्पॉन्डिलायटिस’ म्हणतात. सर्व्हायकल पेनची समस्या कोणत्याही वयात होऊ शकते. आजकाल लोक एकाच स्थितीत बसून बराच वेळ स्मार्टफोन वापरतात. हे सर्व्हायकल पेनचे एक प्रमुख कारण आहे. सर्व्हायकल पेनची कारणे सर्व्हायकल पेनची अनेक कारणे आहेत. यामध्ये फोन वापरताना एकाच स्थितीत बराच वेळ बसणे, लॅपटॉप किंवा संगणकावर जास्त वेळ काम करणे, अस्वस्थ आहार आणि ताण यांचा समावेश आहे. याशिवाय, वाढत्या वयानुसार सर्व्हायकल पेनच्या समस्या देखील उद्भवू शकतात. सर्व्हायकल पेनची इतर काही कारणे असू शकतात, ती खाली दिलेल्या ग्राफिकवरून समजून घ्या- सर्व्हायकल पेनचे प्रमुख कारण म्हणजे सूज. शरीरातील कोणत्याही प्रकारच्या जळजळीचा सर्व्हायकल पेनशी थेट संबंध असतो. जळजळीमुळे ऑस्टियोआर्थरायटिस, मेनिंजायटीस (मेंदू किंवा पाठीच्या कण्याभोवतीच्या ऊतींची जळजळ), हर्निएटेड सर्व्हायकल डिस्क, ऊतींच्या नुकसानीमुळे झालेल्या जखमा, संधिवात यासारख्या समस्या उद्भवतात. या सर्व परिस्थितींमुळे सर्व्हायकल पेन होऊ शकतात. याशिवाय, घशाभोवती कोणताही संसर्ग झाल्यास जळजळ होते, ज्यामुळे सर्व्हायकल पेन होऊ शकते. सर्व्हायकल पेनची लक्षणे सर्व्हायकल पेन खालच्या मानेपासून खांद्यापर्यंत आणि कधीकधी डोक्यापर्यंत पसरू शकतात. कधीकधी गर्भाशयाच्या ग्रीवेच्या वेदनांमुळे चक्कर येणे देखील होऊ शकते. या लक्षणांकडे कधीही दुर्लक्ष करू नये. खाली दिलेल्या ग्राफिकवरून सर्व्हायकल पेनची लक्षणे समजून घ्या- सर्व्हायकल पेनवर उपचार स्पाइन सर्जन डॉ. जगदीश सिंह चरण स्पष्ट करतात की, जर वेदना तीव्र असतील किंवा बराच काळ टिकत असतील तर स्थिती आणि कारणानुसार उपचार केले जातात. यासाठी काही वैद्यकीय पद्धती आहेत. जसे की- औषधांद्वारे: सर्वप्रथम, डॉक्टर वेदना आणि सूज कमी करणाऱ्या औषधांनी ते बरे करण्याचा प्रयत्न करतात. जर वेदना तीव्र असतील आणि सामान्य औषधांनी आराम मिळत नसेल तर डॉक्टर इंजेक्शन देखील देऊ शकतात. फिजिओथेरपी: यामध्ये फिजिओथेरपिस्ट रुग्णाला काही व्यायाम किंवा स्ट्रेचिंगबद्दल सांगतात. बऱ्याच प्रकरणांमध्ये यामुळे आराम मिळतो. शस्त्रक्रिया: जर औषधे किंवा फिजिओथेरपी आराम देत नसेल तर शस्त्रक्रिया आवश्यक असू शकते. तथापि, शस्त्रक्रिया फक्त तेव्हाच केली जाते, जेव्हा त्यामुळे इतर काही गंभीर समस्या उद्भवतात. सर्व्हायकल पेन टाळण्याचे मार्ग सर्व्हायकल पेन टाळण्यासाठी तुमची जीवनशैली बदलणे खूप महत्वाचे आहे. यासाठी, निरोगी आहार घ्या, जेणेकरून हाडे आणि स्नायू मजबूत राहतील. तुमचे वजन नियंत्रणात ठेवा आणि पुरेसे पाणी प्या. याशिवाय, इतर काही गोष्टी लक्षात ठेवणे देखील महत्त्वाचे आहे. खाली दिलेल्या ग्राफिकवरून हे समजून घ्या- ऑफिसमध्ये खुर्चीवर बसण्याची योग्य पद्धत ऑफिसमध्ये सतत 8-9 तास बसून संगणकावर काम केल्याने सर्व्हायकल पेन होण्याचा धोका असतो. म्हणून, नेहमी संगणकाच्या स्क्रीनपासून कमीत कमी 20 इंच अंतरावर बसा. तुमचे खांदे पुढे किंवा मागे झुकवण्याऐवजी सरळ ठेवा. यामुळे पाठ, मान आणि खांदेदुखी टाळता येईल. खाली दिलेल्या ग्राफिकमध्ये बसण्याची योग्य पद्धत समजून घ्या- सर्व्हायकल पेन संबंधित काही सामान्य प्रश्न आणि उत्तरे प्रश्न- सर्व्हायकल पेन किती दिवसात बरा होतो?
उत्तर: डॉ. जगदीश सिंह चरण म्हणतात की सामान्यतः सर्व्हायकल पेन एका आठवड्यात बरे होते. काही प्रकरणांमध्ये बरे होण्यासाठी महिने देखील लागू शकतात. त्याच वेळी, काही प्रकरणे अशी असतात जी व्यक्तीला बराच काळ त्रास देतात. प्रश्न- सर्व्हायकल पेनमुळे इतर कोणत्या समस्या उद्भवू शकतात?
उत्तर- जर सर्व्हायकल पेनचा त्रास बराच काळ टिकला तर त्यामुळे ताण, चिंता, नैराश्य आणि अपंगत्व येऊ शकते. याशिवाय उठण्यात आणि बसण्यातही समस्या येऊ शकते. काही गंभीर परिस्थितींमध्ये, सर्व्हायकल पेनमुळे न्यूरोलॉजिकल समस्या उद्भवू शकतात. प्रश्न- सर्व्हायकल पेनमध्ये कोणता व्यायाम करावा?
उत्तर: सर्व्हायकल पेनसाठी व्यायाम करण्यापूर्वी, डॉक्टरांचा सल्ला नक्कीच घ्या कारण काही प्रकरणांमध्ये ते निषिद्ध आहे. तथापि, काही प्रकरणांमध्ये व्यायाम करण्याची शिफारस केली जाते. यासाठी तुम्ही खाली दिलेले काही व्यायाम करू शकता. जसे की- प्रश्न- सर्व्हायकल पेनवर काही घरगुती उपाय आहेत का?
उत्तर- सर्व्हायकल पेनचा त्रास कमी करण्यासाठी तुम्ही काही घरगुती उपायांची मदत घेऊ शकता. यासाठी, जर वेदना सुरुवातीच्या टप्प्यात असतील तर दिवसातून 3-4 वेळा गरम पाण्याचे मिश्रण लावा. जर वेदना बराच काळ राहिल्या तर बर्फ लावा. याशिवाय, तुम्ही वेदनादायक भागावर हलका मसाज देखील करू शकता.