झाशी अग्निकांड:भाजप नेत्याची कंपनी वॉर्ड बॉयकडून करून घेत आहे इलेक्ट्रिशियनचे काम; खराब दर्जाच्या वायरचा वापर
15 नोव्हेंबरच्या रात्री झाशी मेडिकल कॉलेजमध्ये 10 नवजात बालके जिवंत जळाली. नंतर आणखी 7 मुलांना आपला जीव गमवावा लागला. आता अधिकारी या निष्काळजीपणाला अपघात ठरवण्याचा प्रयत्न करत आहेत. दिव्य मराठीच्या टीमने तेथे 5 दिवस चौकशी करून सत्यता जाणून घेतली. छुप्या कॅमेऱ्यावर डॉक्टर आणि कर्मचाऱ्यांशी बोललो. एक एक करून पुरावे गोळा केले. जे समोर आले आहे त्यानुसार हा अपघात नसून सरकारी यंत्रणेने निष्पाप लोकांचे प्राण घेतले आहेत. ज्या भाजपच्या नेत्याची कंपनी इलेक्ट्रिशियन पुरवण्याची जबाबदारी घेते ते सफाई कर्मचारी आणि वॉर्ड बॉय यांच्याकडून इलेक्ट्रिशियनचे काम करून घेत आहेत. कमिशनमुळे निकृष्ट दर्जाचे वायरिंग करण्यात आले. सुमारे 2 महिन्यांपूर्वी येथे स्पार्किंगही झाली होती, ती वॉर्ड बॉयने दुरुस्त केली. वायरिंगमध्ये सदोष मटेरियल बसविण्याबाबत 6 महिन्यांपूर्वी झालेल्या लेखापरीक्षणातही प्रश्न उपस्थित करण्यात आला होता, मात्र त्याची दुरुस्ती करण्यात आली नाही. परिणामी… शॉर्ट सर्किट होऊन 17 निष्पापांना आपला जीव गमवावा लागला. 17 नवजात बालकांचा मृत्यू, सरकारी यंत्रणा दोषी, तपास क्रमाने वाचा… आम्ही इलेक्ट्रिशियन कमलेश कुमार यांच्याशी छुप्या कॅमेऱ्यांबाबत बोललो. अपघाताच्या रात्री त्यांची ड्युटी स्पेशल न्यू बॉर्न केअर युनिट (SNCU) मध्ये होती. कमलेश हा वॉर्ड बॉय आणि आउटसोर्स कर्मचारी आहे. तो म्हणाला- रोज वॉर्डात जावे लागत नाही. तक्रार असेल तेव्हाच जातो. दीड महिन्यापूर्वी सॉकेट सैल होऊन स्पार्किंग होत असल्याची तक्रार प्राप्त झाली होती. मग आम्ही ते फिक्स केले. कमलेशने सांगितले की, 2015 मध्ये त्याला ‘बाजपेयी ट्रेडर्स’ या मनुष्यबळ कंपनीच्या माध्यमातून वॉर्ड बॉय म्हणून भरती करण्यात आले होते. हळूहळू त्याला जनरेटरवर लावले. तो इलेक्ट्रिकल काम शिकला. यानंतर त्याला एसएनसीयूमध्ये इलेक्ट्रिशियन बनवण्यात आले. कमलेशला जेव्हा विचारण्यात आले की, त्याने कुठूनही इलेक्ट्रिशियनचे प्रशिक्षण किंवा पदवी घेतली आहे का? कमलेशने सांगितले की तो आठवी पास आहे. कमलेशने आम्हाला एक आय-कार्डही दाखवले ज्यावर बाजपेयी ट्रेडर्स लिहिलेले होते आणि तळाशी त्याचे नाव लिहिले होते. पोस्टसमोर इलेक्ट्रीशियन असे लिहिले होते. तो कोणत्या सुपरवायझरच्या हाताखाली काम करतो त्याची त्याला माहिती नाही. तसेच बाजपेयी ट्रेडर्समध्ये कोण आहेत हे त्याला माहीत नाही? तो फक्त अभियंता संजीत कुमारला ओळखतो. कमलेशशी बोलून आम्ही सुपर स्पेशालिटी सेंटरला पोहोचलो. तिथे आम्हाला एक लिफ्टमन भेटला. त्याने आम्हाला सांगितले- मनुष्यबळाच्या बाबतीत दोन कंपन्या येथे कार्यरत आहेत. कोणतेही छोटे काम त्यांचे कर्मचारी करतात. जसे कोणी लाइटचे काम पाहतो आणि कोणी जनरेटरचे काम पाहतो. लिफ्टमध्ये काही मुलंही आमच्यासोबत काम करत आहेत. तेवढ्यात इलेक्ट्रिशियन ब्रिजेश राठी आले. आम्ही त्यांना विचारले की, अनेक कर्मचारी वॉर्ड बॉयच्या पदावर असल्याचे सांगत आहेत. अशा स्थितीत ते इलेक्ट्रिशियनचे काम कसे करणार? ब्रिजेश सांगतात – बाजपेयी ट्रेडर्स वॉर्ड बॉयजच्या नावावर कर्मचारी ठेवतात, पण जर कोणाला वीज माहीत असेल किंवा डिप्लोमा असेल तर ते त्याला व्यवस्था करण्यासाठी कामावर ठेवतात. ब्रिजेश राठी यांच्यासोबत काम करणारे राजनाथ हे ऑल सर्व्हिसेस ग्लोबल प्रायव्हेट लिमिटेडचे सफाई कामगार आहेत, परंतु इलेक्ट्रिशियन म्हणून काम करतात. संपूर्ण नियंत्रण जेई संजीत कुमार यांच्याकडे सोपवण्यात आल्याचे आमच्या तपासात समोर आले आहे. त्यांच्या हाताखाली 3 कायमस्वरूपी इलेक्ट्रिशियन आहेत. त्यांच्या अंतर्गत एक व्यक्ती जनरेटरचे काम पाहते आणि एक व्यक्ती वेगवेगळ्या वॉर्डात तीन शिफ्टमध्ये वीज व्यवस्था पाहते. ते सर्व आउटसोर्स केलेले आहेत. मेडिकल कॉलेज कॅम्पसमध्ये भाजप नेत्याच्या 5 कंपन्या कार्यरत झाशी मेडिकल कॉलेजमध्ये आउटसोर्स मनुष्यबळ पुरवण्याचे काम बाजपेयी ट्रेडर्स आणि ऑल सर्व्हिसेस ग्लोबल प्रायव्हेट लिमिटेड करत आहे. ऑल सर्व्हिसेस ग्लोबल प्रायव्हेट लिमिटेड ही मुंबईची कंपनी आहे. त्याचबरोबर बाजपेयी ट्रेडर्स हे मेडिकल कॉलेजमध्ये 10 वर्षांहून अधिक काळ कार्यरत आहेत. ही कंपनी भाजप नेते सुभाष बाजपेयी यांची आहे, जे मूळचे झाशीचे आहेत. या कंपनीचे दुसरे भागीदार राजेश उपाध्याय हे देखील झाशीतील भाजपच्या एका शक्तिशाली नेत्याच्या जवळचे आहेत. बाजपेयी ट्रेडर्सशिवाय सुभाष बाजपेयी आणि त्यांचे दुसरे भागीदार राजेश उपाध्याय यांच्या नावावर आणखी चार कंपन्या आहेत. जे झाशी मेडिकल कॉलेज कॅम्पसमध्ये वेगवेगळी कामे करत आहेत. सुमन मेडी स्टोअर्स प्रायव्हेट लिमिटेड आणि माँ पितांबरा फार्मसी औषधे पुरवतात आणि रुग्णांना औषधे विकतात. ओम भद्रकाली डायग्नोस्टिक अँड रिसर्च सेंटर रुग्णांना एक्स-रे, सोनोग्राफी आणि एमआरआय प्रदान करते. बाजपेई ट्रेडर्स प्रायव्हेट लिमिटेड ही आणखी एक कंपनी झाशी मेडिकल कॅम्पसमध्ये आहे. दोन्ही भागीदारांचे झाशीपासून लखनौपर्यंत अनेक बड्या नेत्यांशी संबंध आहेत. त्यामुळेच झाशीच्या मेडिकल कॉलेजमध्ये या कंपनीचे अनेक वर्षांपासून धुरंधर पसरले आहे. सरकारी दादागिरी आणि अधिकारी यांच्याशी संगनमत करून झाशी मेडिकल कॉलेजचे अनेक वर्षांचे कंत्राट मिळवण्यात ते यशस्वी झाले आहेत. मेडिकल कॉलेजच्या गेट क्रमांक दोनवर असलेल्या भद्रकाली डायग्नोस्टिक सेंटरच्या कार्यालयात पोहोचलो. येथूनच बाजपेयी ट्रेडर्सचा कारभार चालतो. येथे व्यवस्थापक विपिन उपाध्याय यांची भेट घेतली. जेव्हा आम्ही विचारले- तुम्ही कॉलेजला कोणत्या प्रकारचे मनुष्यबळ पुरवता? मग तो म्हणाला – आम्ही फक्त वॉर्ड बॉय आणि नर्सिंग स्टाफ पुरवतो, इलेक्ट्रिशियन नाही. कंपनी मालकाशी बोलण्यास सांगितले असता त्यांनी आपण व्यस्त असल्याचे सांगितले. आम्ही तुमचे बोलणे करून देऊ. आता आम्ही मेडिकल कॉलेजच्या शेवटी असलेल्या ऑल सर्व्हिसेस ग्लोबलच्या ऑफिसमध्ये पोहोचलो. येथे एक मंदिर व दोन खोल्या बांधल्या. येथे काम करणाऱ्या इम्रानला आम्ही विचारले की, तुम्ही कोणत्या कामासाठी मनुष्यबळ पुरवतो. त्यामुळे त्यांनी सफाई कर्मचाऱ्यांचा पुरवठा केल्याचे सांगितले. आम्ही ऑल सर्व्हिसेस ग्लोबल प्रायव्हेट लिमिटेडचे पर्यवेक्षक अभय सिंग यांच्याशीही फोनवर बोललो. त्यांनी सांगितले की त्यांची कंपनी 2020 पासून येथे काम करत आहे. मेडिकल कॉलेजच्या साफसफाईचे कंत्राट कंपनीकडे आहे. त्याचवेळी मेडिकल कॉलेजचे प्राचार्य नरेंद्र सिंह सेंगर यांचा दावा यापेक्षा वेगळा आहे. महाविद्यालयात किती इलेक्ट्रिशियन आहेत, असे विचारले असता त्यांनी सांगितले की, नेमकी संख्या माहीत नाही, मात्र काही लोक कायम आहेत. उर्वरित इलेक्ट्रिशियन आउटसोर्सिंगद्वारे कामावर घेण्यात आले आहेत. पुष्टी करण्यासाठी, आम्ही विचारले की कोणती कंपनी इलेक्ट्रीशियन पुरवत आहे? यावर नरेंद्र सिंह सेंगर म्हणाले की, हे काम बाजपेयी ट्रेडर्सचे आहे. लेखापरीक्षण अहवालात त्रुटी, अद्याप दुरुस्त नाही ज्या एसएनसीयूमध्ये मुले दगावली होती, त्याचे जूनमध्ये इलेक्ट्रिकल सेफ्टी विभागाने ऑडिट केले होते. अनेक ठिकाणी ॲल्युमिनियमच्या तारा आढळून आल्या, ज्यावर बंदी आहे. काही ठिकाणी तांब्याच्या तारांचे इन्सुलेशनही कमकुवत आढळले. तरीही त्याची दुरुस्ती झाली नाही. वैद्यकीय महाविद्यालयाच्या विद्युत विभागात काम करणाऱ्या एका कर्मचाऱ्याला भेटलो. त्यांनी नाव न छापण्याच्या अटीवर धक्कादायक माहिती दिली. आमच्याकडे या कर्मचाऱ्याचे रेकॉर्डिंग आहे. कर्मचाऱ्याच्या म्हणण्यानुसार जेई संजीत कुमार अंदाज तयार करून पाठवतात. मग ते बिल पास करून घेतात, पण माल पूर्ण होत नाही. स्वस्त आणि अत्यंत निकृष्ट दर्जाच्या विद्युत वस्तूंची खरेदी केली जाते. यामध्ये जेई आणि झाशीच्या एका नामांकित फर्मची मिलीभगत आहे. असे करून जेई संजीत कुमारने करोडोंचा गेम केला आहे. कर्मचाऱ्याने सांगितले की जर इलेक्ट्रिशियनने जेईला सांगितले की वायर जुनी आहे किंवा खराब झाली आहे आणि तेथे 6 एमएम वायर लावायची आहे, तर जेई त्याला कोणत्याही क्षमतेची नवीन किंवा जुनी वायर वापरून ती दुरुस्त करण्यास सांगतात. अनेक दिवसांपासून मेडिकल कॉलेजमध्ये हा खेळ सुरू आहे. झाशी मेडिकल कॉलेजचे प्राचार्य नरेंद्र सिंह सेंगर यांनी दिव्य मराठीला सांगितले की, लेखापरीक्षण अहवालातील त्रुटींबाबत आम्ही प्रशासनाला कळवले होते. वैद्यकीय महाविद्यालयासाठी 12 कोटी रुपयेही मंजूर करण्यात आले. चार कोटी रुपयेही दिले. आम्ही हे काम पीडब्ल्यूडीकडे सोपवले आहे. निविदा प्रक्रिया सुरू आहे. यानंतर आम्ही मेडिकल कॉलेजमधील वीज व्यवस्था पाहणारे जेई संजीत कुमार यांच्याशी फोनवर बोललो, तेव्हा त्यांनी आम्हाला भेटण्यास नकार दिला आणि सांगितले – आम्हाला काहीही सांगण्यास मनाई करण्यात आली आहे. मुलांच्या वॉर्डातील विद्युत व्यवस्थेत त्रुटी असल्याचे मुख्याध्यापक, इलेक्ट्रिशियन आणि कर्मचाऱ्यांच्या बोलण्यातून स्पष्ट झाले आहे. सुधारणा आधी व्हायला हव्या होत्या, मात्र विलंबामुळे 17 नवजात बालकांचा मृत्यू झाला.