उत्तराखंडमधील काली नदीवर 2 वर्षांपासून बांधकाम थांबले आहे:नेपाळकडून बांध बांधणाऱ्या कामगारांवर दगडफेक, जेसीबी ऑपरेटर 3 तास ताब्यात

भारताकडून उत्तराखंडमधील धारचुला येथे भारत-नेपाळ सीमेवर वाहणाऱ्या काली नदीवर बंधारा बांधला जाणार आहे. हे बांधकाम करणाऱ्या कामगारांवर नेपाळमधून दगडफेक करण्यात आली. नेपाळच्या लोकांनी भारतीय मजुरांचा पाठलाग केला. एवढेच नाही तर त्यांनी येथील जेसीबी ऑपरेटरचे अपहरण करून त्याला सोबत नेले. सुमारे तीन तास त्याला कैद केले. या घटनेनंतर दोन्ही देशांमधील वाद पुन्हा चिघळला आहे. या घटनेनंतर रविवारी भारत आणि नेपाळच्या अधिकाऱ्यांनी घटनास्थळाची पाहणी करून वाद मिटवला. यानंतर जेसीबी ऑपरेटरला सोडून देण्यात आले आहे. काली नदीवर पाटबंधारे विभागाकडून बंधारा बांधण्याचे काम सुरू आहे. गेल्या दोन वर्षांपासून हे बांधकाम पूर्ण झालेले नाही. वादाचे कारण काय?
भारताचा उंच भूभाग आणि नेपाळचा सखल भाग यामुळे तटबंदीच्या बांधकामावर नेपाळचा आक्षेप आहे. बंधाऱ्याच्या बांधकामामुळे नदीचे पात्र नेपाळच्या दिशेने झेपावेल, असा नेपाळचा विश्वास आहे. बांधकामाचा फायदा दोघांना होईल आणि ते संतुलित पद्धतीने पूर्ण होईल, अशी भारताची भूमिका आहे. 2013 मध्येच नेपाळने काली नदीच्या काठावर पूर संरक्षणासाठी मजबूत तटबंध बांधले होते. तेव्हा भारताने त्याला विरोध केला नाही. भारताने काम सुरू केल्यापासून नेपाळमधून सुमारे डझनभर वेळा दगडफेक झाली आहे. अनेकवेळा अधिकाऱ्यांच्या बैठका झाल्या नेपाळकडून सातत्याने होत असलेल्या दगडफेकीनंतर दोन्ही देशांचे अधिकारी धारचुला सीडीओ कार्यालय आणि एनएचपीसी येथे दोनदा भेटले आहेत. बैठकीमध्ये नेपाळच्या अधिकाऱ्यांनी दगडफेक करणाऱ्यांवर कारवाईचे आश्वासन दिले होते. असे असतानाही नेपाळमधून दगडफेक सुरूच आहे. भारत आपल्या काली नदीच्या काठावर तटबंध बांधत आहे कारण मुसळधार पावसात हा भाग पाण्याखाली जातो आणि नदीच्या जोरदार प्रवाहामुळे भारतीय जमीन काली नदीत बुडते. यापूर्वी दगडफेकीच्या घटना… मे 2023: नेपाळमधील दोन तरुणांनी पिथौरागढच्या घाटखोला गावात काम करणाऱ्या मशीन्स आणि मजुरांवर अचानक दगडफेक केली. दगडफेकीनंतर भारतीय सीमेवर काम करणाऱ्या मजुरांनी जीव वाचवण्यासाठी पळ काढला. दगडफेकीत जेसीबीची विंडशील्ड तुटली. बातमी मिळताच नेपाळ पोलीसही दाखल झाले, मात्र त्यांनी दगडफेक करणाऱ्या तरुणांना ना थांबवले ना त्यांच्यावर कोणतीही कारवाई केली. डिसेंबर 2022: बंधारा बांधणाऱ्या कामगारांवर दगडफेकीची घटना 4 डिसेंबर रोजी घडली. कामगारांना काम बंद करावे लागले. यानंतर नेपाळच्या बाजूने व्यापारी आणि स्थानिक लोकांनी विरोध केला असता त्यांना मारहाण करण्यात आली. पिथौरागढच्या व्यापारी मंडळाने काली नदीवर बांधलेला झुलता पूल बंद केला होता. तसेच १५ दिवसांचा अल्टिमेटम देत उपोषणाचा इशारा दिला.