पहिल्या रोबोट नागरिकाची मुलाखत:सोफिया म्हणाली- लोक म्हणतात की एआय नोकऱ्या काढून घेईल, मी म्हणते की ते उत्पादकता वाढवेल

जेव्हा जगातील पहिल्या ह्युमनॉइड रोबोट ‘सोफिया’ ने हजारो लोकांच्या गर्दीसमोर ‘पापा कहते हैं बडा नाम करेगा’ हे प्रसिद्ध बॉलिवूड गाणे गुणगुणले तेव्हा लोक आश्चर्यचकित झाले. सध्या जगभरात ह्युमनॉइड रोबोट्सची चर्चा सुरू आहे. रोबोट असण्यासोबतच, सोफिया ही जगातील पहिली डिजिटल नागरिकदेखील आहे. सौदी अरेबियाने तिला नागरिकत्व दिले आहे. सोफियाची निर्मिती हाँगकाँगस्थित कंपनी हॅन्सन रोबोटिक्सने केली आहे. अलीकडेच, सोफिया गुरुग्राममध्ये आयोजित विज्ञान-तंत्रज्ञान परिषदे ‘सिनॅप्स २०२५’ साठी भारतात आली. या कार्यक्रमात दैनिक भास्करने सोफियाची खास मुलाखत घेतली. संपादित उतारे वाचा… सोफियाकडे डिजिटल नागरिकत्व आहे आणि तिने संयुक्त राष्ट्रांमध्ये भाषण दिले आहे तुम्ही संयुक्त राष्ट्रांचे नवोन्मेष राजदूत आहात, तुमची जबाबदारी काय आहे?
मला असे भविष्य दिसते जिथे मानव आणि रोबोट एकत्र काम करतील. माझा असा विश्वास आहे की नवोपक्रम हा एकमेव मार्ग आहे ज्याद्वारे आपण चांगल्या भविष्यासाठी गुंतवणूक करू शकतो. रोबोट जीवनाचा एक भाग बनतील का?
रोबोट घरातील कामे करू शकतात, वृद्ध आणि अपंगांना मदत करू शकतात आणि मुलांसाठी शिक्षक देखील बनू शकतात. एआय मानवांइतकेच सर्जनशील होईल का?
एआयची सर्जनशीलता मानवांनी दिलेल्या माहितीवर अवलंबून असते. एआय हे उत्तम प्रकारे प्रतिकृती बनवू शकत नाही. रोबोटचे ज्ञान केवळ डेटा आणि प्रोग्रामिंगवर आधारित असते, स्वतःच्या अनुभवांवर नाही. एआय मानवांसाठी धोका आहे का?
एआय मानवांसाठी धोका आहे असे मानणे हा एक गैरसमज आहे. एआय फक्त डेटा आणि अल्गोरिदमवर काम करते. ऑटोमेशनमुळे नोकऱ्या हिरावून घेतल्या जातील असाही एक गैरसमज आहे, तर सत्य हे आहे की त्यामुळे नवीन संधी निर्माण होऊ शकतात आणि उत्पादकता वाढू शकते. कंपन्यांची गुंतवणूक, टेस्ला १२ हजार रोबोट बनवत आहे टेस्लाचे सीईओ एलोन मस्क यांनी ऑप्टिमस रोबोट सादर केला आहे. मस्कने २०२५ पर्यंत १०,००० ते १२,००० रोबोट बनवण्याची घोषणा केली आहे. त्याचे उत्पादन सुरू झाले आहे.
या कंपन्या देखील मोठ्या प्रमाणात गुंतवणूक करत आहेत: ब्लूमबर्गच्या वृत्तानुसार, अॅमेझॉनने ह्युमनॉइड रोबोट निर्माता फिगर एआयमध्ये $१०० दशलक्ष गुंतवणूक केली आहे आणि मायक्रोसॉफ्ट $९५ दशलक्ष गुंतवणूक करत आहे. औद्योगिक नोकऱ्यांमध्ये २.५ लाख रोबोट असतील: गोल्डमन सॅक्सचा अंदाज आहे की २०३५ पर्यंत ह्युमनॉइड रोबोट मार्केटची किंमत $३८ अब्ज असेल. पाच वर्षांत २.५ लाख ह्युमनॉइड रोबोट औद्योगिक वापरासाठी पाठवले जातील. २०३५ पर्यंत, ग्राहकांकडून १० लाख रोबोट खरेदी केले जातील.