उत्तराखंडमध्ये ऑर्किड फुलशेतीचे प्रयत्न:गोपेश्वरात सिम्बिडियम ऑर्किड्स पिकवणारे एकमेव व्यक्ती ठरले आहेत राकेश मोहन पंत

ऑर्किडचा जगातील अद्वितीय फुलांमध्ये समावेश आहे. ऑर्किडच्या रोपट्यांना त्यांच्या प्रकारानुसार ४-७ वर्षांपर्यंत फुले येतात. सुंदर रंगांची ही फुले आपल्या मेणासारख्या रचनेमुळे ८० दिवसांपर्यंत टवटवीत राहतात. देशात ऑर्किड्सची एवढी जास्त आहे की, ८०% ऑर्किड आयात केले जाते. ही अायात अमेरिकेपेक्षाही जास्त आहे. ऑर्किडच्या मोठ्या प्रमाणातील मागणीमुळे देशातील काही राज्ये याची फुलशेती करण्याच्या प्रयत्नात आहेत. ७ वर्षांनंतर निघते सिम्बिडियम ऑर्किडचे फूल उत्तराखंडमधील राकेश मोहन पंत २० वर्षांपासून उत्तराखंडच्या गोपेश्वरमध्ये ऑर्किडची शेती करत आहेत. सिम्बिडियम ऑर्किड पिकवणारे ते उत्तराखंडमधील एकमेव व्यक्ती आहेत. उल्लेखनीय आहे की १२४वर्षांनंतर २०२० मध्ये उत्तराखंडमधील सप्तकुंड ट्रॅकवर लिपारिस पिग सापडले होते. सिम्बिडियम लँसिफोलियम नावाची दुर्मिळ प्रजातीही या प्रदेशात आढळून आली. भारतात सुमारे १२५० प्रकारच्या ऑर्किड्स आढळतात. ऑर्किड सामान्यतः देशाच्या उत्तर-पूर्व भागात आढळतात कारण तेथील हवामान, विशेषतः तापमान आणि आर्द्रता त्यांच्या वाढीसाठी अनुकूल आहे.२०-२५ अंश तापमान आणि विखुरलेला सूर्यप्रकाश त्यांच्यासाठी योग्य आहे. राकेशच्या म्हणण्यानुसार, सिम्बिडियम ऑर्किड ही एक जात आहे ज्यावर सुमारे ७ वर्षांनी फुले येतात. राकेश सांगतात की, मी तीस वर्षांपासून वकिली करत आहे. त्यांना लहानपणापासूनच फुलांची आवड होती, त्यामुळे छंद म्हणून २००९ मध्ये त्यांनी इतर ४ लोकांसोबत सिक्कीममधील आयसीएआर संस्थेतून ऑर्किड वाढवण्याचे प्रशिक्षण घेतले. त्यानंतर गोपेश्वर येथे सुमारे १५०० फूट उंचीवर असलेल्या आपल्या घराच्या छतावर हरितगृहात त्यांनी ऑर्किडची लागवड करण्यास सुरुवात केली.
सध्या त्यांच्या ग्रीन हाऊसमध्ये ५०० रोपे आहेत. उत्तराखंड सरकारने त्यांना चार वेळा राज्य पुरस्काराने सन्मानित केले आहे.