लग्नात सोने खरेदी करणे सर्वात महत्त्वाचे:जुन्या दागिन्यांच्या बदल्यात नवीन दागिने बनवणे कितपत योग्य, सोने खरेदी करतांना या 7 गोष्टी लक्षात ठेवा

लग्नाचा हंगाम सुरू झाला आहे. बाजारात लग्नाच्या खरेदीसाठी लोकांची गर्दी पाहायला मिळते. कपड्यांनंतर, लग्नाच्या खरेदीमध्ये सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे दागिने. मात्र सध्या दागिन्यांच्या किमती गगनाला भिडल्या आहेत. अशा परिस्थितीत प्रत्येकाला ते विकत घेणे सोपे नसते. लग्नात सोन्याचे दागिने घालणे हे प्रत्येक वधूचे स्वप्न असते. पण आजकाल खऱ्या दागिन्यांची खरेदी करणे आणि ओळखणे हे एक आव्हान आहे. या लग्नसराईत तुम्हालाही सोन्याचे दागिने खरेदी करायचे असतील तर काही गोष्टी लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे. जेणेकरून तुम्हाला उत्तम दरात सोन्याचे दागिने मिळतील. चला तर मग, आज कामाच्या बातमीत बोलूया लग्नाच्या मोसमात सोन्याचे दागिने खरेदी करताना कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात? तुम्ही हे देखील शिकाल की- तज्ञ: अभिषेक सोनी, ज्वेलर, उत्तर प्रदेश प्रश्न- भारतीय विवाहसोहळ्यात सोन्याला इतके महत्त्व का आहे? उत्तर- सोन्याचे दागिने हा भारतीय विवाहसोहळ्यांचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. आजच्या काळात क्वचितच असे कोणतेही लग्न असेल जे सोन्याचे दागिने खरेदी केल्याशिवाय पूर्ण झाले असेल. भारतातील अनेक कुटुंबांसाठी, सोन्याचे दागिने हा एक वारसा आहे, जो लग्नाच्या वेळी वधूला तिच्या सासूकडून मिळालेला आहे. आधुनिक काळातही हा वारसा भारतीय विवाह विधींचा अविभाज्य भाग आहे. सोन्याच्या दागिन्यांची देवाणघेवाण करून त्याचे रूपांतर सहजपणे रुपयात करता येते. यामुळेच ही गुंतवणुकीची सर्वात सुरक्षित पद्धत मानली जाते. वर्ल्ड गोल्ड कौन्सिल (WGC) 2020 च्या अहवालानुसार, भारतीय महिला जगात सर्वाधिक सोने घालतात. भारतीय महिलांकडे सुमारे 24,000 टन सोने आहे. हे जगातील एकूण सोन्याच्या साठ्यापैकी 11% आहे. प्रश्न- जुने सोन्याचे दागिने बदलण्याचे नियम काय आहेत? उत्तर- 1 एप्रिल 2023 पासून केंद्र सरकारने सोने खरेदी-विक्रीच्या नियमांमध्ये बदल केले आहेत. या अंतर्गत हॉलमार्क युनिक आयडेंटिफिकेशन (HUID) शिवाय सोन्याच्या दागिन्यांची देवाणघेवाण किंवा विक्री करता येत नाही. HUID सोन्याची गुणवत्ता आणि शुद्धता प्रमाणित करते. प्रश्न- जुन्या सोन्याच्या दागिन्यांवर हॉलमार्किंग करण्यासाठी काय करावे? उत्तर- जर तुम्हाला सोन्याच्या दागिन्यांवर हॉलमार्किंग करून घ्यायचे असेल, तर तुम्हाला ते ब्युरो ऑफ इंडियन स्टँडर्ड्स (BIS) द्वारे नोंदणीकृत ज्वेलर्सकडे घेऊन जावे लागेल. ज्वेलर्स ते बीआयएस मूल्यांकन आणि हॉलमार्किंग केंद्राकडे घेऊन जातील. यासाठी दागिन्यांच्या वजनानुसार शुल्क भरावे लागते. सोन्याच्या दागिन्यांवर हॉलमार्किंगसाठी शुल्क 45 रुपये प्रति वस्तू आहे. याशिवाय सेवा शुल्क 200 रुपये आहे. हॉलमार्किंग केंद्र दागिन्यांची तपासणी करून बीआयएस प्रमाणपत्र देते. प्रश्न- जुन्या सोन्याच्या दागिन्यांची देवाणघेवाण करताना ज्वेलर्स किती पैसे घेतात? उत्तर- ज्वेलर्स अभिषेक सोनी सांगतात की, सोने खरेदीसोबतच विक्रीवरही कर लागतो. तुमच्याकडे किती काळ दागिने आहेत यावर ते अवलंबून आहे. याशिवाय जुन्या सोन्याच्या दागिन्यांची देवाणघेवाण करताना, ज्वेलर्स मेकिंग चार्ज म्हणून सोन्याच्या वजनाच्या 3% ते 25% आकारू शकतात. प्रश्न- सोन्याचे दागिने विकताना कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात? उत्तर- जर तुम्ही जुने दागिने विकणार असाल तर तुम्हाला त्याचे वजन आणि कॅरेटची योग्य माहिती असली पाहिजे. याशिवाय दागिन्यांचे मूळ बिल तुमच्याकडे ठेवा कारण अनेक ज्वेलर्स तुमच्याकडून बिल मागू शकतात. खाली दिलेल्या ग्राफिकवरून हे समजून घ्या- प्रश्न- जुने दागिने देवून नवीन दागिने बनवणे योग्य आहे का? उत्तर- लग्नसमारंभात, बहुतेक लोक जुन्या दागिन्यांच्या बदल्यात नवीन दागिने बनवण्यास प्राधान्य देतात. हा एक चांगला करार असू शकतो. असे समजून घ्या- 10 वर्षांपूर्वी सोन्याची किंमत 3,000 रुपये प्रति ग्रॅम इतकी होती आणि आज एक ग्रॅम सोन्याची किंमत 7,400 रुपये आहे. अशा परिस्थितीत, जर तुम्हाला तुमचे 5 ग्रॅम वजनाचे जुने दागिने विकायचे असतील तर आजच्या दरानुसार त्याची किंमत सुमारे 37,000 रुपये असेल. तर त्याची जुनी किंमत सुमारे 15,000 रुपये होती. अशा परिस्थितीत, काही कर कापूनही, तुम्ही अतिरिक्त पैसे न भरता नवीन डिझाइनचे दागिने खरेदी करू शकता. प्रश्न- सोने खरेदी करताना रोख रक्कम भरणे योग्य आहे का? उत्तर- लग्नाच्या वेळी लोक लाखोंचे दागिने खरेदी करतात. अशा परिस्थितीत रोख पेमेंट करणे टाळावे. त्याऐवजी, ऑनलाइन पेमेंट करणे हा एक चांगला पर्याय आहे. याशिवाय तुम्ही डेबिट किंवा क्रेडिट कार्डद्वारेही पेमेंट करू शकता. जर तुम्ही कोणतेही दागिने ऑनलाइन ऑर्डर केले असतील तर त्याचे पॅकेजिंग नक्की तपासा. पॅकेजिंगमध्ये छेडछाड झाल्यास लगेच स्वीकारू नका. दागिने खरेदी केल्यानंतर, तुम्ही नेहमी पावती किंवा बिल मिळवावे. हे तुमच्या दागिन्यांच्या खरेदीचे अधिकृत रेकॉर्ड ठेवते.