अनोखी घटना- उत्तराखंडमध्ये ग्लेशियर सतत वाढत आहे:शास्त्रज्ञही आश्चर्यचकित, 5 वर्षे लक्ष ठेवले; असे का घडले याचे संशोधन

ग्लोबल वॉर्मिंगच्या संकटात जगभरातील हिमनद्या आकुंचन पावत असताना उत्तराखंडमधील हिमालयातील हिमनद्याचा आकार दरवर्षी 163 मीटरच्या दराने वाढत आहे. ही एक असामान्य घटना आहे. शास्त्रज्ञ आश्चर्यचकित झाले असून याचे कारण शोधण्यासाठी नवीन संशोधन सुरू झाले आहे. हे ग्लेशियर चमोली जिल्ह्यातील नीती खिंडीजवळ उंच हिमालयातील धौली गंगा खोऱ्यातील अवीगामी पर्वताच्या अगदी खाली आहे. वाडिया हिमालयन इन्स्टिट्यूट ऑफ जिओलॉजीचे शास्त्रज्ञ 2019 पासून त्यावर लक्ष ठेवून होते. आता त्याचा पहिला शोधनिबंध प्रसिद्ध झाला आहे. त्यानुसार, 2001 मध्ये ते 7 मीटर/वर्षाच्या दराने वाढत होते. आता हा वेग 163 मीटर/वर्षावर पोहोचला आहे. सध्या त्याचे एकूण आकारमान 48 चौरस किमी आहे, जे 2019 मध्ये 39 चौरस किमी होते. तिबेटच्या दिशेने त्याच दिशेने वाटचाल करत आहे, परंतु दररोज 27 मीटरच्या वेगाने दिशा बदलत आहे. भारतीय भूवैज्ञानिक सर्वेक्षणानुसार, हिमालयाच्या प्रदेशात 9,527 हिमनद्या आहेत. त्यापैकी उत्तराखंडमध्ये सुमारे 3600 आहेत. उपग्रह डेटा दर्शविते की, या सर्वांमध्ये केवळ अचल पर्वतावरील हिमनदी वाढत आहे. बाकीचे सगळे संकुचित होत आहेत. आकारमान वाढत राहिल्यास हिमालयात आपत्तीचा धोका वाढेल संस्थेचे ज्येष्ठ भूवैज्ञानिक डॉ. मनीष मेहता आणि त्यांच्या टीमने हे संशोधन केले आहे. मेहता म्हणाले की, हिमनगाचा आकार असाच वाढला तर हिमालयीन भागात मोठी आपत्ती येऊ शकते. अलास्कामध्ये असे हिमनद्या सहसा दिसतात. पण, हे हिमालयात पहिल्यांदाच घडत आहे. डॉ. विनीत कुमार, डॉ. अजय राणा, डॉ. गौतम रावत हेही संशोधन पथकात होते.