तुम्ही सायबर बुलींगचे बळी तर नाहीत ना?:मानसिक आरोग्याला धोका, सावध रहा, तज्ज्ञांकडून जाणून घ्या बचावण्याचे 8 मार्ग

आजच्या युगात प्रत्येक व्यक्तीकडे स्मार्टफोन आहे आणि इंटरनेट उपलब्ध आहे. खाद्यपदार्थ ऑर्डर करणे, आवडत्या फॅशन ब्रँडचे कपडे ऑर्डर करणे, काही क्लिक्समध्ये तुमच्या आवडीचा चित्रपट पाहणे हे छान वाटत असेल, पण इंटरनेट सोबत अनेक धोकेही घेऊन येते. वाढत्या डिजिटलायझेशनमुळे अनेक धोकेही येत आहेत याची तुम्हाला जाणीव आहे का? याचा सर्वात मोठा बळी आपल्या कुटुंबातील किशोरवयीन मुले आहेत. या डिजिटलायझेशनमुळे एक नवीन धोकाही समोर आला आहे, ज्याला सायबर बुलींग म्हणतात. सायबर गुंडगिरी (बुलींग) हा एक गुन्हा आहे, ज्यामध्ये एखादी व्यक्ती किंवा गट इंटरनेट आणि सोशल मीडियाद्वारे दुसऱ्या व्यक्तीचा मानसिक, भावनिक किंवा शारीरिक छळ करतो. आजकाल तरूण आणि मुलांमध्ये त्याचा प्रसार झपाट्याने होत आहे. फेसबुक, इंस्टाग्राम, ट्विटर आणि टेलिग्राम यांसारखे सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म या प्रकारच्या गुन्ह्यांसाठी आदर्श साइट बनले आहेत. आज आपण रिलेशनशिपमध्ये जाणून घेणार आहोत- सायबर बुलींग म्हणजे काय? इंटरनेट आणि सोशल मीडियाला आपल्या जीवनात महत्त्वाचे स्थान आहे. या डिजिटल जगाचे अनेक फायदे असले तरी याच्या काही काळ्या बाजूही आहेत. यापैकी एक सायबर बुलींग आहे. जेव्हा एखादी व्यक्ती इंटरनेट, सोशल मीडिया किंवा इतर कोणत्याही डिजिटल माध्यमाचा वापर करून दुसऱ्याला मानसिक किंवा भावनिक हानी पोहोचवते, तेव्हा त्याला सायबर बुलींग म्हणतात. हे फक्त शाळा किंवा कामाच्या ठिकाणापुरते मर्यादित नाही, तर स्मार्टफोन आणि संगणकाद्वारे कुठेही आणि कधीही होऊ शकते. पारंपारिक बुलींग आणि सायबर बुलींग मधील फरक? बुलींगमध्ये आपण अनेकदा पाहतो की जो मस्करी करतो आणि त्रास देतो तो समोरचा असतो. सहसा पीडित आणि गुन्हेगार दोघेही एकमेकांच्या ओळखीचे असतात. सायबर बुलींग दिसत नाहीत. ते कोणत्याही भीतीशिवाय सोशल मीडिया किंवा मेसेजिंग प्लॅटफॉर्मवर तुम्हाला कोंडीत पकडू शकतात. एका छोट्याशा चुकीने त्याचे शब्द शेकडो लोकांपर्यंत पोहोचतात. हे कधीही आणि कोणत्याही ठिकाणी होऊ शकते. सायबर बुलींगला बळी पडलेल्या व्यक्तीला कसे वाटते? जर तुम्ही किंवा तुमच्या ओळखीचे कोणी सायबर बुलींगचे बळी असाल, तर ते केवळ संदेश किंवा पोस्ट नाही हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. ही एक जखम आहे जी आतून तुम्हाला त्रास देत राहते. जे लोक यातून जातात त्यांना अपमान, राग, निराशा आणि एकटेपणा जाणवू शकतो. कधी कधी आत्महत्येसारखे घातक विचारही त्यांच्या मनात येऊ शकतात. सायबर बुलींग हा खूप वेदनादायक अनुभव असू शकतो. सायबर बुलींगमुळे आपले मानसिक आरोग्य आणि भावनिक आरोग्याला हानी पोहोचते. कधीकधी यामुळे आपल्याला शारीरिक इजा होऊ शकते. अशा परिस्थितीत जर तुम्हीही सायबर बुलींगचे बळी असाल तर काही टिप्स अवलंबून तुम्ही याला सामोरे जाऊ शकता. सायबर बुलींगना योग्य पद्धतीने प्रतिसाद द्या तुम्ही सायबर बुलींगचे बळी असाल तर, रागाने किंवा दुःखाने प्रतिक्रिया देऊ नका. तुमच्या विरोधात कोणतीही पोस्ट लिहिली जात असली तरी ती कितीही अपमानास्पद किंवा चुकीची असली तरी तुम्ही त्यावर प्रतिक्रिया देऊ नये. प्रतिक्रिया दिल्याने परिस्थिती आणखी बिघडू शकते. सायबर बुलींगचा उद्देश तुमच्या भावना दुखावणे हा असतो. सायबर बुलींगपासून स्वतःचे संरक्षण करण्याचे मार्ग सायबर बुलींगपासून स्वतःचे संरक्षण करण्यासाठी तुम्ही चांगले मित्र बनवू शकता. सोशल मीडियावर हे मित्र बनवण्याऐवजी तुमच्या शाळा, कॉलेज आणि कुटुंबातील खरे मित्र बनवा. अशा लोकांशी मैत्री करा जे तुम्हाला अशा संकटात साथ देतात. भावना सामायिक करा: आपल्या जवळच्या मित्रांशी किंवा कुटुंबाशी बोला. जरी ते उपाय देऊ शकत नसले तरीही, त्यांचे ऐकणे आणि आपल्या भावना सामायिक केल्याने आपले मनोबल वाढू शकते. आश्वासक मित्र बनवा: समविचारी लोकांशी मैत्री करा. अशा मित्रांसह आपण आपले विचार व्यक्त करू शकता आणि चांगले मित्र बनवू शकता. स्वतःला दोष देऊ नका: सायबर बुलींग दरम्यान तुम्ही स्वतःला कधीही दोष देऊ नये. यामध्ये तुम्ही नाही तर दुसरी व्यक्ती दोषी आहे. स्वत:ला हानी पोहोचवू नका: सायबर बुलींगच्या घटनेला पुन्हा पुन्हा उजाळा देवू नका आणि स्वत:ची मानसिक हानी करू नका. शारीरिक सकारात्मकतेचा सराव करा: सायबर बुलींगमध्ये बॉडी शेमिंगचा वापर केला जातो. किशोरवयीन मुलांमध्ये या काळात शरीरातील बदल होत असतात आणि त्यांना अस्वस्थ वाटू शकते. सकारात्मक विचार करा: जेव्हा एखादा सायबर गुंड तुमच्या दिसण्यावर टीका करतो, तेव्हा नकारात्मक विचारांपासून स्वतःचे संरक्षण करा. तुमचे डोळे, केस किंवा तुमच्या चांगल्या गुणांकडे लक्ष द्या. स्वीकार करा: आपण जिथे शारीरिकदृष्ट्या आहात ते स्वीकारा. प्रत्येकाची स्वतःची वैशिष्ट्ये आहेत. हे सामान्य आहे की आपल्या सर्वांमध्ये काही विकृती आहेत.