महाराष्ट्रात भाजपचा मुख्यमंत्री; पक्षाचे निरीक्षक रुपाणींचा दावा:आज महायुतीची बैठक; अजित पवार- शहांची दिल्लीत भेट शक्य
महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीचे निकाल जाहीर होऊन 10 दिवस उलटले तरी मुख्यमंत्र्यांच्या नावावर निर्णय झालेला नाही. सोमवारी भाजपने अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन आणि गुजरातचे माजी मुख्यमंत्री विजय रुपाणी यांची महाराष्ट्राचे निरीक्षक म्हणून नियुक्ती केली आहे. निरीक्षक पदी नियुक्ती झाल्यानंतर रुपाणी हे सायंकाळी उशिरा म्हणाले की, ‘महाराष्ट्र भाजप विधिमंडळ पक्षाची बैठक मंगळवारी किंवा बुधवारी होणार आहे. सर्वानुमते नेता निवडण्यासाठी प्रयत्न केले जातील. मला वाटते महाराष्ट्राचा मुख्यमंत्री भाजपचाच हाईल. याआधी सुत्रांकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, आज मुंबईत महायुतीची बैठकही होऊ शकते. यामध्ये मंत्र्यांच्या नावावर चर्चा होण्याची शक्यता आहे. इकडे अजित पवार सोमवारी दिल्लीत पोहोचले. त्यांनी पुत्र पार्थ पवार आणि प्रफुल्ल पटेल यांची बैठक घेतली. रात्री अकराच्या सुमारास ते पटेल यांच्या घरातून बाहेर पडले. अजित पवार आज दिल्लीत गृहमंत्री शहा यांचीही भेट घेऊ शकतात. ते त्यांच्या पक्षाकडून मंत्रिपदासाठीच्या नावांची यादी शहा यांना सादर करू शकतात. देवेंद्र फडणवीस व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगद्वारे या बैठकीत सहभागी होऊ शकतात. 5 डिसेंबरला संध्याकाळी मुख्यमंत्र्यांचा शपथविधी सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, भाजप विधिमंडळ पक्षाची बैठक 4 डिसेंबर रोजी सकाळी 10 वाजता विधानभवनाच्या सेंट्रल हॉलमध्ये होणार आहे. यामध्ये मुख्यमंत्र्यांचे नाव निश्चित होणार आहे. मुख्यमंत्र्यांचा शपथविधी सोहळा 5 डिसेंबर रोजी सायंकाळी 5 वाजता आझाद मैदान, मुंबई येथे होणार आहे. भाजपकडून देवेंद्र फडणवीस मुख्यमंत्री होणार हे निश्चित मानले जात आहे. महायुतीमध्ये एक मुख्यमंत्री आणि दोन उपमुख्यमंत्र्यांचा फॉर्म्युला अर्थात भाजप, शिवसेना शिंदे आणि राष्ट्रवादी काँग्रेसमध्ये निश्चित झाला आहे. विधानसभा निवडणुकीत महायुतीला 230 जागा मिळाल्या आहेत. बहुमतासाठी आवश्यक असलेल्या 145 आमदारांपेक्षा 85 जागा जास्त. भाजपला 132, शिवसेनेच्या शिंदे यांना 57 तर राष्ट्रवादीचे अजित पवार यांना 41 जागा मिळाल्या आहेत. शिंदे म्हणाले- मी जनतेच्या मनातील मुख्यमंत्री महाराष्ट्राचे काळजीवाहू मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी इंडियन एक्स्प्रेसला दिलेल्या मुलाखतीत सांगितले की, “लोकांना मी मुख्यमंत्री व्हावे असे वाटते. मी सर्वसामान्यांसाठी काम करतो. मी जनतेचा मुख्यमंत्री आहे. त्यामुळेच मी मुख्यमंत्री आहे, असा लोकांचा विश्वास आहे.” 5 डिसेंबरला मुंबईतील आझाद मैदानावर शपथविधी भाजपचे प्रदेशाध्यक्ष चंद्रशेखर बावनकुळे यांनी 30 नोव्हेंबर रोजी नागपुरात सांगितले होते की, नव्या सरकारचा शपथविधी 5 डिसेंबरला मुंबईतील आझाद मैदानावर होणार आहे. पंतप्रधान मोदी या कार्यक्रमाला उपस्थित राहणार आहेत. निकाल आल्यानंतर आत्तापर्यंत काय झाले, 6 मुद्दे… 23 नोव्हेंबर : महाराष्ट्र विधानसभेचा निकाल लागला. महायुतीने 230 जागा जिंकल्या. भाजपने 132, शिवसेना (एकनाथ शिंदे) 57 आणि राष्ट्रवादी (अजित पवार) 41 जागा जिंकल्या. शिंदे म्हणाले होते – मुख्यमंत्रीपदाचा निर्णय तिन्ही पक्ष मिळून घेतील. ‘एक है तो सेफ है’, असे फडणवीस यांनी म्हटले होते. 25 नोव्हेंबर: 1 मुख्यमंत्री आणि 2 उपमुख्यमंत्र्यांचा फॉर्म्युला ठरला. महायुती पक्षांमध्ये प्रत्येक 6-7 आमदारांमागे एक मंत्रीपदाचा फॉर्म्युला समोर आला. त्यानुसार भाजपचे 22-24, शिंदे गटाचे 10-12 आणि अजित गटाचे 8-10 आमदार मंत्री होऊ शकतात. 27 नोव्हेंबर : काळजीवाहू मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी ठाणे येथे पत्रकार परिषद घेतली. ते म्हणाले की, आम्हाला भाजपचा मुख्यमंत्री मान्य आहे. मला पदाची इच्छा नाही. मी मुख्यमंत्री असताना मोदीजी माझ्या पाठीशी उभे होते. आता ते जो निर्णय घेईल तो मान्य केला जाईल. 28 नोव्हेंबर : एकनाथ शिंदे, देवेंद्र फडणवीस आणि अजित पवार यांनी दिल्लीत गृहमंत्री अमित शहा आणि भाजप अध्यक्ष जेपी नड्डा यांच्यासोबत सुमारे अडीच तास चर्चा केली. शिंदे यांनी अर्धा तास एकट्याने शहा यांची भेट घेतली. हायकमांडने शिंदे यांना केंद्रात उपमुख्यमंत्री किंवा मंत्रीपदाची ऑफर दिली आहे. 29 नोव्हेंबर : महायुतीची (भाजप + शिवसेना शिंदे गट + राष्ट्रवादी अजित पवार) बैठक पुढे ढकलण्यात आली. एकनाथ शिंदे अचानक साताऱ्याला गेले. शिवसेना मुख्यमंत्रिपदाच्या बदल्यात गृह आणि अर्थ मंत्रालयाची मागणी करत आहे. शिवसेना नेते संजय शिरसाट म्हणाले- शिंदे यांनी उपमुख्यमंत्रीपद स्वीकारले नाही तर पक्षातील दुसरा चेहरा हे पद स्वीकारेल. 30 नोव्हेंबर : शपथविधी सोहळ्याची तारीख जाहीर झाली. मुख्यमंत्री भाजपचा आणि उपमुख्यमंत्री शिवसेना-राष्ट्रवादीचा असेल, असे अजित पवारांनी स्पष्ट केले. 1 डिसेंबर : शिंदे हे त्यांच्या मूळ गावी सातारा येथे दोन दिवस राहिले. 30 नोव्हेंबर रोजी त्यांची प्रकृती खालावली. मुंबईहून आलेल्या डॉक्टरांनी त्यांच्यावर उपचार केले. रविवारी ते सातारा येथील एका मंदिरात गेले होते. काही वेळाने प्रसारमाध्यमांशी बोलताना ते म्हणाले – निवडणुकीच्या व्यस्त कार्यक्रमानंतर मी येथे विश्रांतीसाठी आलो होतो. पंतप्रधान मोदी आणि शहा जो निर्णय घेतील तो मी स्वीकारेन. 2 डिसेंबर: भाजपने अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन आणि गुजरातचे माजी मुख्यमंत्री विजय रुपानी यांची महाराष्ट्रासाठी निरीक्षक म्हणून नियुक्ती केली. भाजपचे प्रदेशाध्यक्ष चंद्रशेखर बावनकुळे यांनी आझाद मैदानावर शपथविधीच्या तयारीचा आढावा घेतला. डॉक्टरांच्या सल्ल्याने शिंदे यांची आमदारांसोबतची बैठक रद्द करण्यात आली. आमदार संजय शिरसाट आणि गिरीश महाजन यांनी शिंदे यांची भेट घेतली. गृह आणि अर्थ मंत्रालयावर चर्चा अडकली शिंदे सरकारमध्ये उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्याकडे गृहखाते होते. त्यांना हे मंत्रिपद सोडायचे नाही. आम्हाला उपमुख्यमंत्रीपद मिळत असेल तर गृहखातेही मिळायला हवे, असा शिंदे गटाचा युक्तिवाद आहे. शहा यांच्यासोबत झालेल्या बैठकीतही तोडगा निघू शकला नाही. यापूर्वी गृहखाते देवेंद्र फडणवीस यांच्याकडे होते. या वादामुळे शहा यांच्या बैठकीत मंत्रिमंडळ स्थापनेवर कोणताही तोडगा निघू शकला नसल्याचे मानले जात आहे. गृहमंत्रीपद भाजप कधीही जाऊ देणार नाही, असेही जाणकारांचे मत आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, शहा यांच्याशी चर्चा होऊनही खात्यांबाबत महायुतीत खडाजंगी सुरू आहे. भाजपला गृह, महसूल, उच्च शिक्षण, कायदा, ऊर्जा, ग्रामीण विकास हे सर्व आपल्याकडेच ठेवायचे आहे. त्यांनी शिवसेनेला आरोग्य, नगरविकास, सार्वजनिक बांधकाम, उद्योग देऊ केले आहेत. तर राष्ट्रवादीने अजित गटाला वित्त, नियोजन, सहकार, कृषी ही खाती देऊ केली आहेत. काय असेल महाराष्ट्र मंत्रिमंडळाचे सूत्र ? नवीन सरकारमध्ये मुख्यमंत्र्यांसह 43 मंत्री आणि दोन उपमुख्यमंत्री असतील. यामध्ये भाजपला 20-23 मंत्रीपदे, शिंदे गटाला 11 आणि अजित गटाला 9 मंत्रीपदे मिळण्याची शक्यता आहे. यापूर्वी शिंदे सरकारमध्ये 28 मंत्री होते आणि शिंदे यांच्याकडे सर्वाधिक 11 मंत्री होते, भाजपकडे 9 आणि अजित पवार गटाकडे 8 मंत्री होते. यावेळी भाजपच्या आमदारांची संख्या वाढल्याने मंत्र्यांची संख्याही वाढणार आहे. याशिवाय नाराज एकनाथ शिंदे यांना शांत करण्यासाठी भाजपने त्यांना केंद्रात मंत्रीपदाची ऑफर दिली आहे. त्यांचा मुलगा श्रीकांत किंवा पक्षाच्या कोणत्याही ज्येष्ठ नेत्याला मोदी मंत्रिमंडळात स्थान मिळू शकते. याशिवाय मोदी मंत्रिमंडळात अजित गटाची एक जागा रिक्त असल्याचीही चर्चा आहे. प्रफुल्ल पटेल मंत्री होऊ शकतात.